71. Beyit :
Men akldan isterem delâlet
Aklum mana gösterür delâlet
Açıklama : Ben akıldan yol göstermesini istiyorum; aklım bana yoldan çıkmayı öğütlüyor.
72. Beyit :
Tahkîk yolında akl n’etsün
A’mâ vü garîb handa getsün
Açıklama : Tahkik yolunda akıl ne yapsın! Âmâ ve garip biridir, nereye gitsin!
73. Beyit :
Tevfîk edesen meger refîkum
Tâ sehl ola şiddet-i tarîkum
Açıklama : Eğer yardımını benim yoldaşım yaparsan, işte o zaman yolumun zorlukları kolaylaşır.
74. Beyit :
Gör hırsumu isteğünce ver kâm
Senden ikbâl ü menden ikdâm
Açıklama : Seni istemedeki hırsımı gör ve beni emelime kavuştur. Talihimi yar etmek senden; gayret ve sebat benden.
75. Beyit :
İlmünde ıyandur i’tikâdum
Sensen senden hemin murâdım
Açıklama : Sana olan imanım ilmince malumdur. Sensin (yine) senden daima muradım.
76. Beyit :
Dünyâ nedür ü tallukâtı
Endîşe-i mevtdür hayâtı
Açıklama : Dünya ve içindekiler nedir? Bütün hayatı ölüm düşüncesinden ibarettir.
77. Beyit :
Ammâ demezem yamandur ol hem
Ser-menzil-i imtihandur ol hem
Açıklama : Fakat, ona da kötüdür demiyorum. Çünkü aynı zamanda o bir imtihan yeridir.
78. Beyit :
Billah ki bu dil-firîb menzil
Eyle mana verdi râhat-i dil
Açıklama : Billahi bu gönül aldatan yer, bana o kadar kalp huzuru verdi ki ;
79. Beyit :
Kim eski makâmumı unutdum
Sandum vatanum makâm dutdum
Açıklama : Artık eski makamımı unuttum; sandım ki (asıl) vatanımı makam tutmuşum.
80. Beyit :
Müşkil gelür imdi terkin etmek
Bir özge makâma dahi getmek
Açıklama : Zor geliyor şimdi onu ter edip de bir başka diyara gitmek.
81. Beyit :
Men beyle kılurdum i’tibârı
Kim munda olur gönül karârı
82. Beyit :
Mundan özge makâm olmaz
Zevkı bu yerün tamâm olmaz
Açıklama 81-82 : Ben öyle zannederdim ki,; gönlün rahat ve huzuru yalnız burada olur,; bundan başka makam olmaz ve buradan başka bir yerin zevki tam değildir.
83. Beyit :
Ammâ çü senündürür bu güftâr
Kim dünyeden özge âhıret var
84. Beyit :
Oldur ki makâm-ı câvidandur
Kâm-ı dil ü râhat-ı revandur
Açıklama 83-84 : Ama, madem ki <<Dünyadan başka ahiret vardır; o ebedilik makamdır, gönlün lezzeti ve bitmeyen bir rahatlıktır>> sözü semindir;
85. Beyit :
Güftâruna i’tikâd kıldum
Ol yahşırağ olduğını bildüm
Açıklama : Sözüne iman ettim ve tercih edilir olduğunu anladım.
86. Beyit :
Bildüm ki budur senün murâdun
Kim ehl-i kemâl ola ibâdun
87. Beyit :
Munda yete rütbe-i kemâle
Anda yete devlet-i visâle
Açıklama 86-87 : Bildim ki, kullarının kemal sahibi olmalarını, burada(dünyada) olgunlaşıp, orada (ahirette) visal ( kavuşma) saadetine kavuşmalarını istiyorsun.
88. Beyit :
Farz oldı bu azmi cezm kılmak
Mi’râc-ı kemâle azm kılmak
Açıklama : Farz oldu bu niyette kesin karar kılmak ve olgunluk miracına yükselmeğe azm etmek.
89. Beyit :
Bu râhdan etmek olmaz ikrâh
Hoş râhdürür sana geden râh
Açıklama : Bu yoldan uzak durmak olmaz; çünkü en güzel yoldur sana giden yol.
90. Beyit:
Evvelde çü lutfun oldı ma’lûm
Âhır günde hem etme mahrûm
Açıklama : Madem ki başlangıçta lutfettin; âhiret gününde de, ne olursun, mahrum etme!..
91. Beyit :
Çün yâd-ı visâl edüp revânum
Azm-i reh-i kurbün ede cânum
Açıklama : Ruhuma visal arzusu düşüp, canım sana yakınlık yoluna revan olduğunda;
92. Beyit :
Ol lahza hem etme şefkatün kem
Tevfîki refîkum eyle bir dem
Açıklama : O an şefkatini esirgeme de, yardımını bana yoldaş eyle!
93. Beyit :
Çün akl ile dil emânetündür
Mende eser-i inâyetündür
Açıklama : Madem ki akıl ile can senin emanetindir ve bunlar bende inayetinin eserleridir;
94. Beyit :
Munları menümle zâr kılma
Bir niçe azîzi hâr kılma
Açıklama : Bunları benimle birlikte ağlayıp inletme, bu azizleri hor ve hakir kılma!..
95. Beyit :
Tâ kim bu makâmı terk edende
Senden yana azm edüp gedende
96. Beyit :
Menden âzürde getmesünler
Dergâha şikâyet etmesünler
97. Beyit :
Şûm olmasun anlara visâlüm
Olmasun olardan infiâlüm
Açıklama 95-96-97 : Ta ki, bu diyarı terk edip de senden yana yola düşüp gittiğimde, benden incinmiş olarak ayrılmasınlar ve (ilahi) dergâha (beni) şikâyet etmesinler; (âhirette) kavuşmam onlara uğursuzluk (sebebi) olmasın da, onlara gücenmiyeyim.
