Neler yeni
Kullanıcı:
Blog Manşetler

Tarihte Bugün

16 Mart


1920.
"Kurtul Sevgili İstanbul
Güzel İstanbul
Ya beni şehit et, yahut da kurtul
Sen esir oldukça
Bana yaşamak dünyada haramdır / Haramdır mutlak!..."

Cevat Kazım'ın dizelerinde anlattığı İstanbul'un işgali 82 yıl önce bugün gerçekleşti. Şehzadebaşı karakolu ansızın basılmış, içeride bulunan askerler öldürülmüştü. İşgali öğrenen Mustafa Kemal, işgal kuvvetlerinin temsilcilerine çektiği protesto telgrafında, "İstanbul'un işgali olayında doğacak büyük mesuliyete son bir defa olarak dünyanın dikkat nazarını çekeriz" diyordu.

1940. 61 yıl önce bugün Nobel Ödülü'nü kazanan ilk kadın yazar Selma Lagerlöf 82 yaşında öldü.

1956. 45 yıl önce bugün, keman sanatçısy Suna Kan İtalya'da ödül aldı. Gazeteler, "Paganini sağ olsaydı, Suna Kan'ı alnından öperdi" diye yazdılar.

1964. Meclis'te gizli yapılan olağanüstü toplantıda, hükümete gerektiğinde Kıbrıs'a müdahale yetkisi verildi.

1965. Zeki Müren'in başrolünü oynadığı Çay ve Sempati oyunu, 16 Mart 1965 tarihinde Arena tiyatrosunda sahnelenmeye başladı.

1968. Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Johnson Vietnam'a 35.000 ila 50.000 asker daha göndermeye karar verdi.

1969. 32 yıl önce bugün, Türkan Şoray, ücretini 60 bin liradan 75 bin liraya çıkardı. Böylece Türk sinemasının en pahalı oyuncusu oldu.

1971. Türkiye Halk Kurutuluş Ordusu liderlerinden Deniz Gezmiş ve Yusuf Aslan 16 Mart 1971 günü Sivas'a bağlı Gemerek'te jandarmayla girdikleri çatışma sonunda yakalandılar.

1978. 23 yıl önce 16 Mart günü öğle saatlerinde İstanbul Üniversitesi'nden çıkan kalabalık bir solcu öğrenci grubunun üzerine bomba atıldı, 7 öğrenci öldü, 31'i ağır olmak üzere 100'den fazla kişi yaralandı. Ölen öğrencilerin adları şöyle: Cemil Sönmez, Baki Ekiz, Hatice Özen, Hamit Akıl, A. Turan Ören, Murat Kurt, Abdullah Şimşek.

Olay kamuoyunda büyük bir tepkiyle karşılandı. Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu, DİSK, 20 Mart'ta "Faşizme İhtar" adıyla işi bırakma eylemi gerçekleştirdi. Polis Memurları Dayanışma Derneği, Pol-Der İstanbul Şubesi Başkanı, bombalı saldırı istihbaratının olaydan 10 gün önce üniversitedeki polis amirliğine bildirildiğini açıkladı. Olayın sanıkları olduğu ileri sürülen şimdiki Milliyetçi Hareket Parti milletvekili Mehmet Gül'ün de içinde bulunduğu 5 ülkücü delil yetersizliğinden beraat ettiler. Zamanaşımına bırakılan dosya, bir grup avukat tarafından 16 Mart 1988'de yeniden açıldı, yargılama sürüyor..

1978. Aynı gün İtalya'da eski başbakanlardan Aldo Moro, Kızıl Tugaylar örgütü tarafından kaçırıldı.

Sıkıyönetim Komutanlığı 1981 yılının 16 Mart'ında İstanbul'daki 156 cinayetin sağ eylemciler tarafından işlendiğini açıkladı.

1982. Yüce Divan'da rüşvet suçlamasıyla yargılanan eski Gümrük ve Tekel Bakanı Tuncay Mataracı 16 Mart 1982 günü 36 yıl hapis cezasına çarptırıldı.

1985. 16 yıl önce bugün, Yaşar Kemal'in aynı adlı romanından beyazperdeye uyarlanan ve Peter Ustinov'un yönetip oynadığı İnce Memed adlı filmin Türkiye'de gösterilmesi yasaklandı.

1996. Profesör İlhan Arsel'in Biz Profesörler adlı kitabının davasında savcı Abdurrahman Yılancı, hakim Yücel Yurdakul'u taraflılıkla suçlayarak reddetti. Savcının hakimi reddetmesi adliye tarihinde ilk kez gerçekleşti.

1999. 2 sene önce bugün, Birleşmiş Milletler'in Kosova'da, 70 gün sürecek hava harekatı başladı. Sırplara göre 2.000 Amerikalılara göre ise 5.000 kişinin öldüğü savaşın sonunda Sırp kuvvetleri Kosova'dan çekildi.


Bugün Doğanlar:

1839. 1901'de ilk Nobel Edebiyat ödülünü alan Fransız şair Sully Prudhomme.

1868. İşsiz güçsüzler ve yoksulların yaşantısını merkezine alan roman, öykü ve oyunlarıyla bilinen sosyalist gerçekçi akımın öncülerinden Rus yazar Maksim Gorkiy.
1878. Subaylıktan İran hükumdarlığına yükselerek ülkesinin modernleşmesine yönelik reformları başlatan Reza Şah Pehlevi.

1940. Paris'te Son Tango adlı filmiyle ünlenen İtalyan film yönetmeni Bernardo Bertolucci.


Bugün Ölenler:

1940. 61 yıl önce bugün Nobel Ödülü'nü kazanan ilk kadın yazar Selma Lagerlöf 82 yaşında öldü.
 
17 Mart


1944. Varlık Vergisi'nin tasfiyesine ilişkin yasa yürürlüğe girdi.

1954. Türk Milli Futbol Takımı Dünya Kupası grup eleme maçlarında, Madrid'de 4-1 yenildiği İspanya'yı İstanbul'da 1-0 yendi. Yönetmelik gereği, 1954 yılının 17 Mart günü Roma'da yapılan üçüncü karşılaşmada İspanya ile 2-2 berabere kalınca, kura çekildi. Kurada kazanan Türk Milli Futbol Takımı finalle katılma hakkını elde etti.

1971. Türk Radyo Televizyonu, TRT, Polis ve Meteoroloji radyolarının kapatılması için savcılığa başvurdu.

1972. Uzun süredir araları açık olan Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı İsmet İnönü ile Genel Sekreter Bülent Ecevit 17 Mart 1972 günü barıştı.

1976. Amerikan Northrop uçak şirketi, uçak alım satımlarıyla ilgili Türkiye'de yetkililere rüşvet dağıttığı iddialarını doğruladı.

1978. Şair ve Yazar Ceyhun Atuf Kansu 17 Mart 1978 günü Ankara'da öldü. 1986 yılından itibaren verilmek üzere adına bir şiir ödülü kondu.

1979. İstanbul'a gelen Adalet Partisi lideri Süleyman Demirel, partililer tarafından benzin yokluğunu simgelemek için at arabalarıyla karşılandı.

1981. Onur Yayınları yönetmeni İlhan Erdost'un, Mamak Askeri Cezaevi'nde 7 Kasım 1980 tarihinde öldürülmesi ile ilgili dava Sıkıyönetim Mahkemesi'nde görülmeye başladı.

1983. Vatandaşlıktan çıkarılan Yılmaz Güney, bir yazısı nedeniyle gıyabında 7,5 yıl hapse mahkum oldu.

1984. Başbakan Turgut Özal, "İnsanların birbirlerini vurmayacaklarını bilsek, silah ithalini de serbest bırakacağız" dedi.

1985. 16 yıl önce bugün, iki ünlü oyun yazarı Artur Miller ve Harold Pinter hapiste bulunan Pen üyesi yazarları ziyaret etmek amacıyla Türkiye'ye geldi.

1988. Başbakan Özal, fişlemenin 17 Mart'tan itibaren kaldırıldığını ve güvenlik soruşturması kapsamının da daraltıldığını söyledi.

1992. İstanbul Emniyet Müdürlüğü'nün Gayrettepe'deki binasında, imha edilmek istenen bir bombanın patlaması sonucu 3 polis öldü, biri sivil 19 kişi yaralandı.

1993. PKK lideri Abdullah Öcalan, Beyrut'un Zahle bölgesinde bir basın toplantısı düzenledi. Öcalan, toplantıda 20 Mart -15 Nisan arasında tek yanlı ateşkes ilan ettiğini açıkladı.

1994. Demokrasi Partisi, DEP milletvekilleri Hatip Dicle, Leyla Zana, Orhan Doğan, Ahmet Türk ve Sırrı Sakık ile bağımsız milletvekili Mahmut Alınak, Devlet Güvenlik Mahkemesi tarafından tutuklandı.

1995. Fransa'da yayımlanan Le Monde gazetesi, tarihli sayısında, Fransız şirketlerinin silah sattıkları ülkelerde rüşvet dağıttığını yazdı. Fransa'dan en çok silah alan ülkeler arasında Türkiye de vardı.

Aynı gün, Azerbaycan'da 13 Mart'ta başlatılan, Türkiye'nin de adının karıştığı bir darbe girişimi bastırıldı. Devlet Başkanı Haydar Aliyev'i devirmek isteyen OMON birliklerinin komutanı Albay Ruşen Cevadov öldürüldü.


Bugün Ölenler:

2001. Geçen yıl bugün, İkinci Dünya Savaşı'nda ilk atom bombasını Hiroşima'ya atan Amerikalı pilot Thomas Wilson Ferebee 81 yaşında öldü.
 
18 Mart

1871. Paris Komünü kuruldu. Fransa-Prusya savaşında Fransa'nın teslim olması üzerine Paris halkı ayaklanarak hükümeti devirdi. Paris Belediyesinin hükümranlığını ilan etti. Kansız bir devrimle kurulan yeni yönetim emekçilere dayanarak 72 gün ayakta kaldı. Karl Marx Paris Komünü'nü "proletarya diktatörlüğü"nün örneği olarak gösterdi.

1915. Çanakkale kıyılarına çıkartma yapan müttefik ordularına karşı Mustafa Kemal komutasındaki Osmanlı direnişi zaferle sonuçlandı.

1933. Marsilya'da toplanan Uluslararası Kadın Kongresi'ne Türkiye'den Lamia Tevfik, Seniha Rauf Hanım'lar katıldı.

1940. Hitler ve Mussolini İtalya'da buluştu, İtalya Almanya'nın yanında savaşa girme kararı aldı. Bundan dört yıl sonra aynı gün, Almanlar Macaristan'ı işgale başladı.

1949. Kuzey Atlantik Antlaşma Örgütü (NATO) tarihinde kuruldu.

1953. Balıkesir'in Gönen ilçesi ve çevresinde meydana gelen depremde 246 kişi öldü. Yenice ilçesi yerle bir oldu.

1956. Fransa Cezayir'e asker çıkarmaya başladı.

1970. Demirel kardeşlere verilen kredileri inceleyecek bir Meclis komisyonu kuruldu.

1974. Pakistan'ın devrik başkanı Zülfikar Ali Bhutto, muhaliflerinden birine suikast düzenlettiği gerekçesiyle ölüm cezasına çarptırıldı.

1985. Bankaların televizyonda reklam yapma yasağı kaldırıldı.

1986. Cumhurbaşkanı Kenan Evren, Ceza İnfaz Yasası'ndaki değişiklikleri onayladı. Yürürlüğe giren yeni düzenlemeyle cezaevlerindeki 68.000 hükümlüden yüzde 70'inin tahliye işlemleri başlatıldı.

1987. 12 Eylül döneminin başbakanı Bülend Ulusu, Suudi Arabistan merkezli Rabıta örgütünün Batı Avrupa'daki Türk imamlarını dolar üzerinden maaşa bağlaması konusunda bir kararnamenin varlığını doğruladı. 28 Nisan 1981 tarihli kararnamede, Devlet Başkanı Kenan Evren ve Başbakan Ulusu'nun imzaları vardı.

1992. Dokuz yıl önce bugün, Güney Afrika'da siyahlara eşit vatandaşlık hakkı tanıyan ve Devlet Başkanı De Klerk tarafından planlanan anayasal reform tasarısı halk oylamasıyla kabul edildi.

2000. Geçen yıl bugün, Suriye'deki akrabalarıyla önceki yıllarda tel örgüler arasından bayramlaşan 573 aile, bu yıl iki ülkenin anlaşması sonucu sınırı geçerek birbirlerinin evine konuk oldular.

Aynı gün kamuoyuna sunulan Yeni Medeni Kanun Tasarısı, evlilikte noter sözleşmesi dönemini başlatılacak. Nişanlı çiftler, evlenmeden önce veya sonra notere giderek, evlilikleri süresince geçerli olacak mal rejimini belirleyecekler.



Bugün Doğanlar:

1922. Seçkinler ve siyasal partiler konusundaki araştırmalarıyla uluslararası ün kazanan Amerikalı toplumbilimci Seymour Martin Lipset.

1929. Doğu Almanyayı konu alan eserleriyle tanınan Alman romancı, denemeci ve senaryo yazarı Christaée Wolf,

1936. Irk ayrımcılığı düzenine son verilmesini sağlayan ve Nelson Mandel ile birlikte 1993 Nobel Barış Ödülü'nü kazana Güney Afrika Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı (1989-94) F.W. de Klerk.


Bugün Ölenler:

1980. Amerikalı psikanalizci Erich Fromm

1981. Türk sinema ve tiyatrosunun ünlü ismi Cahide Sonku, İstanbul'da. Son yıllarında kendini alkole veren ve yalnızlık ve yoksulluk içinde ölen Sonku, anılarını kaleme alırken, "Mesleğim beni, ben mesleğimi mahvettim. İşte hayatımın kısacık özeti" demişti.

1986. Amerikalı yazar Bernard Malamud.

1995. Turist Ömer tiplemesiyle tanınan sinema sanatçısı Sadri Alışık, İstanbul'da. 47 yıllık sinema yaş***** 600'e yakın film sığdırdı. Kartallar Yüksek Uçar adlı televizyon dizisinde oynamış, 1994 yılında çevirdiği ve son filmi olan Yengeç Sepeti'yle Antalya'da Altın Portakal Ödülü almıştı.
 
20 Mart

1792. Paris'te Fransa Milli Meclisi giyotinle idamı onayladı.Adını, mucidi Fransız doktor Joseph Ignace Guillotin'den alan giyotin ölüme mahkum edilen kişilerin kafasını iki direk arasında yukarıdan aşağı kayan bir bıçağın darbesiyle koparmayı sağlıyordu. İlk kez 25 Nisan 1972'de kullanılan giyotin, Fransa Kraliçesi Marie Antoinette'in de başını gövdesinden ayırdı.

1906. Rusya'da subaylar Sivastopol kentinde ayaklandı.

1918. Türk Kadını Dersanesi açıldı. Dersanede yabancı dil, Türkçe ve Musiki dersleri ile konferanslar verildi.

1933. Nazilerin ilk toplama kampı Münih yakınlarında açıldı.

1956. Fransa, Tunus'un bağımsızlığını tanıdı. Tunus'un ilk Devlet Başkanı Habib Burgiba oldu.

1959. Sanat okulları ve köy enstitüsü mezunlarına yedek subaylık hakkı tanıyan yasa çıktı.

Aynı gün, Akis dergisi yazı işleri müdürü Yusuf Ziya Ademhan, Ankara Toplu Basın Mahkemesi'nde 12 ay hapis cezasına mahkum edildi. Dergi bir ay süreyle kapatıldı.

1970. Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu, Türk-İş Genel Sekreteri Halil Tunç, polisin üniversitelere girmesine izin verilmemesini istedi.

1971. Batman'da miting yapan üç bin köylü "Açız" diye bağırdı.

1975. Adalet Partisi, Milli Selamet Partisi, Cumhuriyetçi Güven Partisi ve Milliyetçi Hareket Partisi "Milliyetçi Cephe" hükümetini kurdu. Ana muhalefet Cumhuriyet Halk Partisi'nin lideri Bülent Ecevit "dört partiden kurulu azınlık hükümeti dünyanın hiçbir yerinde görülmemiştir" dedi.

1981. Milli Güvenlik Konseyi vergi cezalarında yüzde 90 indirim yaptı.

Aynı gün Arjantin'in eski başkanı İsabel Peron rüşvet suçundan 8 yıl hapis cezasına çarptırıldı.

1984. İstanbul Sıkıyönetim Mahkemesi'nde Abuzer Uğurlu, Yılma Durak ve Zülfikar Yasan'ın yargılanmasına başlandı. Sanıklar hakkında "Abdi İpekçiyi öldürmek ve Mehmet Ali Ağca'nın cezaevinden kaçmasını sağlamak" suçlarından idam cezası istendi.

1989. Haliç Camialtı ve İstinye tersanelerinin 3 bin işçisi topluca viziteye çıkarak direniş yaptı.

Aynı gün Türk-İş İstanbul'da Çalışan Kadınlar 1. Ulusal Kurultayını düzenledi.

1990. Mardin'in Cizre ilçesinde kepenk kapatma eylemi yapıldı. Eylem sırasında çıkan olaylarda 4 kişi öldü. Kepenk kapatma eylemi ertesi gün Nusaybin, İdil, Silopi ve Midyat'a da sıçradı.

1995. Türk Silahlı Kuvvetleri 35.000 askerle Kuzey Irak'a en kapsamlı sınır ötesi operasyon başlattı.

Aynı gün, Tokyo'da 16 metro istasyonuna içinde zehirli sarin gazı bulunan paketlerin bırakılması sonucu 10 kişi öldü, 4 bin 695 kişi zehirlenerek hastaneye kaldırıldı.

1966. İngiltere'de hükümet deli dana hastalığının insanlara da bulaştığı açıklandı. Bu açıklama İngiliz hayvancılığının krize girmesine yol açtı.



Bugün Doğanlar:

1770. Alman şair (Johann Christian) Friedrich Hölderlin.

1805. İngiltere'nin ilk ülke çapındaki işçi hareketi Çartizm'in sözcülerinden şair Thomas Cooper.
1828. Oyunlarındaki ahlaki çözümlemelerle 19. yüzyıl Avrupa edebiyatına yeni bir soluk getiren ünkü Norveçli yazar Henrik (Johan) Ibsen.

1911. Nükleer silahsızlanma çabaları dolayısıyla 1982 Nobel Barı Ödülü'nü İsveçli Alva Myrdal ile paylaşan Meksikalı diplomat Alfonso García Robles.

Bugün Ölenler:

1727. Yerçekimi yasasını bularak modern fiziğin temellerini atan İngiliz bilim insanı Sir Isaac Newton.

1971. Gazeteci ve yazar Falih Rıfkı Atay. kalp krizi sonucu. Cumhuriyet döneminin en etkin gazetecilerinden olan Atay, anılarını "Atatürk'ün Bana Anlattıkları", "Çankaya" ve "Atatürk Ne İdi?" adlı kitaplarda topladı.

1977. Gazeteci Orhan Özkırım İstanbul'da.

1984. Türkiye'nin Barbara Cartland'ı olarak anılan romancı Kerime Nadir, İstanbul'da.Nadir, Kalp Yarası, Hıçkırık, Seven Ne Yapmaz, Samanyolu, Gönül Hırsızı, Kırık Hayat, Aşk Rüyası gibi romanlara imzasını attı.
 
22 Mart


1939 Hatay Fransız egemenliğinden kurtuldu.

1941. Refah şilebi bir denizaltı tarafından batırıldı, 168 kişi öldü. Bu saldırıyı hiç bir ülke üstlenmedi, gemiyi kimin batırdığı açıklığa kavuşamadı.

19426 ve daha fazla çocuğu olan ailelere ikramiye verilmesi kararlaştırıldı.

1943Türkiye ile Amerika arasında karşılıklı radyo yayın servisi açıldı.

1954Profesör Nüzhet Gökdoğan 23 Haziran 1954'de İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi dekanlığına seçildi. Gökdoğan ilk kadın dekan.

1955. Akis dergisi yazı işleri müdürü Cüneyt Arcayürek 6 ay hapse mahkum oldu.

1969. Devrimci Milliyetçi Gençlik Kurultayı İstanbul'da toplandı. Kısa adı FKF olan Fikir Kulüpleri Federasyonu lideri Yusuf Küpeli ile Deniz Gezmiş bir manifesto yayımladılar. "Tam bağımsız ve gerçekten demokratik Türkiye" hedefi için mücadele programını açıkladılar.

1973. Uluslararası Gazeteciler Federasyonu (FIJ), 23 Haziran 1973'de Türkiye'de basın özgürlüğünün olmadığını açıkladı, tutuklu gazetecileri serbest bırakılmasını istedi.

1974. 1970'li yıllarda Türkiye'de büyük ilgi toplayan "Kaçak" adlı Amerikan televizyon dizisinde "Doktor Kimble" rolünü oynayan Amerikalı sinema oyuncusu David Janssen Turizm Bakanlığı'nın konuğu olarak Türkiye'ye geldi.

1975: Milliyetçi Hareket Partisi genel Başkanı ve Başbakan Yardımcısı Alparslan Türkeş'in Diyarbakır gezisi sırasında olaylar çıktı; 1 asker, 1 sivil öldü, 46 kişi yaralandı. Türkeş bir yıl sonra aynı gün tekrar Diyarbakır'a gitmek istedi. Tepkiler üzerine gezi iptal edildi.

1978. 1971'de İstanbul Maltepe'de Hüseyin Cevahir'i vuran emekli Deniz Yarbayı Cihangir Erdeniz 23 Haziran 1978'de dükkanında öldürüldü.

1982. Yurtdışına kaçan Banker Kastelli'nin kasasına el konuldu; 70 banker ve banka yöneticisinin yurtdışına çıkışı yasaklandı.

1984.Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu Başkanı Halit Narin işverenlerin hükümetin ekonomi politikasından duyduğu rahatsızlığı Uluslararası Para Fonu'na iletti.

1987. Halkevleri mahkeme kararıyla açıldı. Halkevleri'nin faaliyetleri 12 Eylül sonrası Milli Güvenlik Konseyi tarafından durdurulmuş, yöneticileri yargılanmıştı.

1992 İsrail'de seçim yapıldı. İşçi Partisi lideri Yitzhak Rabin başbakan seçildi.

Aynı gün Türkiye'de toplu iş sözleşmesi görüşmelerinde uzlaşma sağlanamayınca Belediye-İş Sendikası'na bağlı 34 bin işçi bir günlük iş bırakma eylemi yaptı.

1995Kültür Bakanı Ercan Karakaş Olağanüstü Hal ve Çekiç Güç süresini uzatma kararnamesini imzalamadı. Karakaş bakanlık görevinden istifa etti.

1996Halkın Demokrasi Partisi'nin (HADEP) 2. Kongresi'nde Türk bayrağı yüzünü poşuyla gizleyen bir genç tarafından indirildi, yerine PKK bayrağı asıldı.



Bugün Doğanlar:

1927"Cabaret", "All that Jazz" filmleriyle tanınan Oscar ödüllü Amerikan yönetmen ve akreograf Bob Fosse 1927'de bugün doğdu.


Bugün Ölenler:

1959. Besteci Fehmi Tokay.

1960. Köy enstitülerinin kuruluş ve çalışma programını hazırlayan İsmail Hakkı Tonguç.

1996. Yunanistan Başbakanı Andreas Papandreau.

1998Tarzan filmlerinde Jane'I canlandırmasıyla ünlü İrlandalı kadın oyuncu Maureen "Jane" O'Sullivan.
 
29 Mart



1827. Besteci Ludwig van Beethoven Viyana'da 10 bin kişinin katıldığı bir törenle toprağa verildi.

1929. Tütün Amelesi Cemiyeti'ne üye 300 kadar kadın ve erkek tütün işçisi 72 yıl önce bugün İstanbul Beşiktaş'ta olağanüstü bir toplantı yaptı. İş Kanunu'nun bir an önce yürürlüğe konulması, işçiye grev hakkı tanınması, işçi yayınlarına izin verilmesi konularında girişimde bulunmak üzere bir komisyon kuruldu.

1936. İstanbul'da yaşayan Almanlar vapurlarla Karadeniz'e açılarak Hitler'e oy verdiler.

1940. Türkiye- Suriye dostluk antlaşması imzalandı.

1942. Eskişehir'de düzenlenen Büyük İnönü Koşusu'nda Eşref Aydın birinci oldu.

1950. Nazım Hikmet Bursa Cezaevi'nde açlık grevine başladı.

1951. Hür Fikirleri Yayma Cemiyeti'nce yayımlanan bildiride son bir yıldır tırmanan "gerici" hareketler protesto edildi.

1952. İngiltere'de bastırılan 200 milyon tutarındaki 2,5 ve 10 liralık banknotlar Rize şilebiyle İstanbul'a getirildi.

1961. İstanbul'daki 94 polis karakolundan 33'ü kaldırıldı.

1962. Küba'da Domuzlar Körfezi çıkartması sanıklarının yargılanmasına başlandı.

1966. Leonid Brejnev Sovyetler Birliği Komünist Partisi Birinci Sekreterliğine getirildi. Göreve geldir gelmez Amerika'nın saldırgan Vietnam siyasetini kınadı.
1967. Fransa ilk nükleer denizaltısını suya indirdi.

1968. Türkiye'de ilk böbrek nakli, İstanbul'da Doktor Atıf Taykurt ve ekibi tarafından gerçekleştirildi.

1975. Güney Vietnam'ın ikinci büyük şehri olan Da Nang Kuzey Vietnam ordusunun eline geçti.

1979. Uganda'da İdi Amin rejimi askeri darbeyle devrildi. İdi Amin kaçtı.

1995. Cezayir'de ordu birliklerince aşırı dinci militanlara karşı düzenlenen son dört operasyonda 2500 kişinin öldüğü bildirildi.

1997. Tekstilci Josef Behar ve 3 çalışanı İstanbul'da kimliği belirsiz kişilerce öldürüldü.



Bugün Doğanlar:

1824. 19. yüzyıl bilimsel maddeci düşünüşünün önde gelen filozoflarından Alman felsefeci Ludwig Büchner.

1826. Karl Marx'ın yakın mesai arkadaşlarından Alman Sosyal Demokrat Partisi kurucusu Wilhelm Liebknecht.
1899. Stalin'in temizliklerinde başrolü üstlenen Sovyet gizli servisinin yöneticisi Lavrenty Pavlovich Beria. .

1902. Fransız romancı, denemeci ve oyun yazarı Marcel Aymé
1952. Olimpiyat tarihinde ilk kez üst üste üç kez aynı sıklette altın madalya kazanan Kübalı ağır sıklet boksör Teófilo Stevenson.


Bugün Ölenler:

1966. Popüler tarihsel roman yazarı Abdullah Ziya Kozanoğlu. Yazar'ın eserleri arasında Kızıltuğ, Atlı Han, Türk Korsanları, Seyit Ali Reis, Battal Gazi Destanı, Kublay Han'ın Gelinisayılabilir.

1984. Gazeteci yazar Ömer Sami Coşar ve şair İlhami Bekir Tez İstanbul'da.

1985. Fransız ressam Marc Chagall.
 
5 Nisan

Gregoryen Takvimi'ne göre yılın 95. (artık yıllarda 96.) günüdür.

Olaylar
  • 1453 - Fatih Sultan Mehmet'in donanması İstanbul sularına geldi.
  • 1804 - Kayıtlara geçen ilk meteor, İskoçya'ya düştü.
  • 1897 - Yunanistan ile Osmanlı Devleti arasında, Otuz Gün Savaşı olarak adlandırılan savaş başladı.
  • 1900 - 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'ndaki Plevne Savunması ile tanınan Gazi Osman Paşa öldü.
  • 1930 - Hindistan'da 300 millik yürüyüşünü tamamlayan Mahatma Gandhi, Dandi sahiline ulaştı.
  • 1936 - Mississippi'de meydana gelen bir kasırgada 233 kişi öldü.
  • 1941 - Anıtkabir için açılan proje yarışması sonuçlandı; Emin Onat ve Orhan Arda'nın teklif ettikleri proje seçildi.
  • 1944 - II. Dünya Savaşı: Yunanistan'ın bir kasabasında 270 kişi, Naziler tarafından öldürüldü.
  • 1946 - Missouri zırhlısı, ABD'de ölen Türkiye'nin Vaşington, DC Büyükelçisi Münir Ertegün'ün naaşını İstanbul'a getirdi.
  • 1949 - Illinois'de bir hastanede çıkan yangında 77 kişi öldü.
  • 1951 - Ethel Rosenberg ve Julius Rosenberg, Sovyetler Birliği için casusluk yapma suçundan idama mahkum edildiler.
  • 1973 - Pierre Messmer, Fransa başbakanı oldu.
  • 1974 - 11 Eylül 2001'deki saldırılar sonucu yıkılan Dünya Ticaret Merkezi açıldı. Yapımına 1970'te başlanan ve 37 milyon dolara mal olan binanın mimarı Minuori Yamasaki idi.
  • 1983 - CHP eski genel başkanı Bülent Ecevit'e, yurt dışına çıkış izni verildi. Ecevit, Sosyalist Enternasyonal toplantısı için Portekiz'e gitti.
  • 1984 - Cidde-Şam seferini yapan bir yolcu uçağı, Suriye uyruklu bir hava korsanı tarafından kaçırılarak Yeşilköy'e indirildi.
  • 1992 - Bosna-Hersek hükümeti bağımsızlığını ilan etti.
  • 1994 - 5 Nisan Ekonomik Önlemler Paketi uygulamaya konuldu.
  • 1998 - Japonya'daki Şikoku ve Honşu adalarını birbirine bağlayan, dünyanın en uzun asma köprüsü hizmete açıldı.
Doğumlar
  • 1900 - Spencer Tracy, ABD'li oyuncu (ö. 1967)
  • 1908 - Bette Davis, ABD'li oyuncu (ö. 1989)
  • 1908 - Herbert von Karajan, Austuryalı müzisyen (ö. 1989)
  • 1916 - Gregory Peck, ABD'li oyuncu (ö. 2003)
  • 1920 - Arthur Hailey, ABD'li yazar (ö. 2004)
  • 1923 - Ernest Mandel, Belçikalı marksist teorisyen (ö. 1995)
  • 1925 - Sadri Alışık, Türk sinema ve tiyatro oyuncusu
  • 1926 - Süleyman Seba, BJK başkanlığı da yapmış olan Türk işadamı
  • 1928 - Haldun Dormen, Türk tiyatrocu
  • 1937 - Colin Powell, ABD'li politikacı
  • 1942 - Pascal Couchepin, İsviçreli politikacı
  • 1945 - Cem Karaca, Türk müzisyen ve besteci (ö. 2004)
  • 1970 - Yaşar, Türk müzisyen
  • 1976 - Fernando Morientes, İspanyol futbolcu
  • 1980 - Thomas Hitzlsperger, Alman futbolcu
  • 1984 - Marshall Allman, ABD'li oyuncu
Ölümler
  • 1794 - Georges Danton, Fransız ihtilali liderlerinden (d. 1759)
  • 1900 - Gazi Osman Paşa, Osmanlı Paşası (d. 1833)
  • 1964 - Douglas MacArthur, ABD'li general (d. 1880)
  • 1976 - Çan Kay-Şek, Tayvan'ın ilk devlet başkanı (d. 1887)
  • 1994 - Kurt Cobain, ABD'li müzisyen (Nirvana üyesi) (d. 1967)
  • 1997 - Cozy Powell, İngiliz baterist (d. 29 Aralık 1947)
  • 2005 - Saul Bellow, ABD'li yazar (d. 1915)
Tatiller ve özel günler
  • Avukatlar Günü
 
6 Nisan


1600. Divan şairi Baki öldü.

1827. İngiliz kimyager John Walker'in icadı olan kibrit İngiltere'de piyasaya sürüldü.

1947. Birleşmiş Milletler'e bağlı Dünya Sağlık Örgütü (WHO) kuruldu.

1955. Devlet Bakanı Mükerrem Sarol'a hakaretten yargılanan Akis dergisi sahibi ve başyazarı Metin Toker 9 ay hapse mahküm oldu.

1960. İsmet İnönü'nün Kayseri'de karşılaştığı engelleme nedeniyle 7 Nisan 1960'da bazı subaylar ordudan istifa etti. Subaylar, istifa dilekçelerinde, "İstisnai haller dışında emniyet ve zabıta kuvvetleri yerine ordunun kullanılması hukuken mümkün olmamasına rağmen, İnönü'nün Kayseri gezisinde, emir ve komuta ettiğim birlikleri bu hukuki sınırlar dışında kullanmaya zorlandım" dediler.

1962. İdam edilen eski Başbakan Adnan Menderes'in eşi Berrin Menderes, 1962 yılında bugün Başbakan İsmet İnönü'yle görüştü. İnönü, "Bayan Menderes dertli bir hanım. Dertlerini dinlemek görevim," dedi.

1966. Orhan Kemal cezaevinde. Dostları 30. sanat yılı jübilesini yaptı.

1967. Cumhuriyet Halk Partisi Genel Sekreteri Bülent Ecevit 7 Nisan 1967'de Yozgat'ta konuştu: "Özel sektör eliyle kalkınma mümkün değildir. Özel sektör halkın sırtından geçinmeye alışmıştır. Gelip de Yozgat'ta bira fabrikası kurar mı? "

1969. İstanbul Şehir Tiyatroları sanatçıları "hak yürüyüşü" yaptı.
MHP'nin yan örgütü Ülkü Ocakları Birliğine bağlı "komandolar" Hacettepe Üniversitesi'nde düzenlenen uluslararası doğum kontrol seminerini bastı.

1970. İktidardaki Adalet Partisi hükümeti, siyasi görüşleri nedeniyle Almanya'da okuyan bazı öğrencilerin burslarını kesti. Berlin Üniversitesi Rektörü, Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay'dan durumun düzeltilmesini rica etti.

1971. Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Richard Nixon, yıl sonuna kadar 100.000 Amerikan askerinin Vietnam'dan çekileceğini açıkladı.

1974. Demokratik Parti (DP) Genel Başkanı Ferruh Bozbeyli, TCK 141. ve 142. maddelerinin af kaps***** almasını kınadı. Cumhuriyet Halk Partili (CHP) ve Milli Selamet Partilileri (MSP) eleştirerek, " Siz komünistleri affetseniz de onlar sizi affetmez" dedi.

1976. Eski Hava Kuvvetleri Komutanı Emin Alpkaya rüşvet aldığı iddiasıyla yargılanmaya başladı.

1978. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Doçent Server Tanilli silahlı saldırıya uğradı. Aldığı kurşunlardan omuriliği zedelenen Tanilli felç oldu. Server Tanilli 12 Mart darbesi sonrası üniversiteden uzaklaştırılmıştı. Uygarlık Tarihi kitabı nedeniyle yargılanan Tanilli beraat etmiş, üniversiteye dönmüştü. Tanilli, şimdi Fransa'da yaşıyor.

1979. Türkiye Emekçi Partisi (TEP) Genel Başkanı Mihri Belli'ye silahlı saldırı yapıldı. Ağır yaralanan Belli, kendisini vuran kişinin sağ eylemci Cengiz Ayhan olduğunu söyledi. Saldırıyı, Türkçü İntikam Tugayı'na bağlı Esir Türkleri Kurtarma Ordusu üstlendi.

1980. Tiyatro sanatçısı Mehmet Karaca İstanbul'da öldü.

1987. Altı yıl süren Milliyetçi Hareket Partisi davası bitti. MHP Genel Başkanı Alparslan Türkeş çete kurmak ve yönetmekten 11 yıl hapse mahkum oldu. Partinin Genel İdare Kurulu'nun tüm üyeleri beraat ederken, 5 kişi idama, 9 kişi ömür boyu hapse, 219 kişi 5-13 yıl arasında değişen hapis cezalarına çarptırıldı. 150 sanık beraat etti.

1991. 12 Mart 1971 askeri müdahalesi sırasında İstanbul'da Ziverbey'deki işkenceli "kontr-gerilla" sorgularını yöneten Emekli Tümgeneral Memduh Ünlütürk 10 yıl önce bugün Dev-Sol örgütü tarafından öldürüldü.

1994. Almanya, sivil halka karşı kullanıldığı gerekçesiyle Türkiye'ye silah ambargosu koydu.

1995. Kitap imzalamak için Konya'ya giden Aziz Nesin'i taksiciler arabalarına almadı, oteller kabul etmedi
 
Tarihte bugün: 7 Nisan

7 Nisan, 2008







Besteci Melih Kibar, 2005 yılında, tedavi gördüğü hastanede 54 yaşındayken hayata veda etti.

Melih Kibar, 1951 yılında İstanbul'da doğdu. Sekiz yaşında İstanbul Belediyesi Konservatuvarı Yarı Zamanlı Piyano Bölümü'ne başladı. Uzun süre Timur Selçuk'la birlikte çalıştı.

1975 Eurovision Türkiye elemeleri için 'Çoban Yıldızı'nı besteledi. Çiğdem Talu ile tanıştı; 'İşte Öyle Bir Şey', 'Sevdan Olmasa', 'Bir de Bana Sor' gibi unutulmaz bestelere birlikte imza attılar.

'Hababam Sınıfı' filmine yaptığı müzik ile Antalya Altın Portakal Film Festivali'nde En İyi Film Müziği ödülünü alan Kibar, 'Hisseli Harikalar Kumpanyası' müzikalinin de bestelerini yaptı.

'Hep Böyle Kal' ve 'Söyle Canım' 45'lik plak çalışmaları Altın Plak kazandı. 1984'te Polonya Sopot'ta En Başarılı Orkestra Şefi ödülünü aldı.

'Halley' adlı şarkısı Eurovision Türkiye birincisi ve Norveç'teki finalde de Avrupa dokuzuncusu oldu. 2000'de 'Sersem Kocanın Kurnaz Karısı' adlı oyunun müzikleri ile Afife Jale En İyi Besteci ödülüne layık görüldü.

7 Nisan 2005 tarihinde İstanbul'da, yakalandığı cilt kanseri nedeniyle hayata gözlerini yumdu.

Başka neler oldu:

30: Hz. İsa, çarmıha gerilip yakılarak öldürüldü.

1600: Divan Edebiyatının en ünlü şairlerinden Baki öldü.

1789: Sultan I. Abdülhamid öldü; III. Selim tahta çıktı.

1827: İngiliz kimyager John Walker'in buluşu kibrit İngiltere'de piyasaya sürüldü.

1948: Birleşmiş Milletler'e bağlı olarak Dünya Sağlık Örgütü (WHO) kuruldu.

1963: Yugoslavya'da sosyalist cumhuriyet ilan edildi.

1966: Orhan Kemal cezaevinde iken dostları 30'uncu sanat yılı jübilesini yaptı.

1978: Muğla'nın Yatağan ilçesinde termik santral temeli atıldı.

1978: İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Doç.Dr. Server Tanilli silahlı saldırı sonucu felç oldu.

1980: Türk tiyatrosunun en önemli isimlerinden Muammer Karaca hayata veda etti.

1983: Türkiye'nin ilk kadın milletvekillerinden Fakhiye Öymen vefat etti.

1987: Altı yıl süren Milliyetçi Hareket Partisi davası bitti. Genel Başkan Alparslan Türkeş, 11 yıl 10 ay hapse mahkum edildi.

1994: Almanya, sivil halka karşı kullanıldığı iddiasıyla Türkiye'ye silah ambargosu koydu.

1999: Hacıları almak için Cidde'ye gitmek üzere Adana'dan havalanan THY'ye ait Trakya uçağı, kalkışından kısa süre sonra düştü. Yolcusu bulunmayan uçağın altı kişilik mürettebatı öldü.
 
8 nisan

Çağdaş resim sanatının en ünlü temsilcilerinden İspanyol ressam Pablo Picasso, 1973 yılında Paris'te hayata veda etti.

20'nci yüzyıl sanatının en bilinen ustalarından biri olan Georges Braque ile birlikte kübizm akımının yaratan Pablo Picasso, 25 ekim 1881'de hayata gözlerini açtı.

En üretken sanatçılardan biri olan Picasso, Guiness Rekorlar Kitabı'na göre, 13 bin 500 resim, 100 bin baskı, 34 bin kitap resmi, 300 heykel ve birçok seramik ve çizim üretti.

1973'te eserlerinin toplam değerinin 750 milyon dolar olabileceği tahmin ediliyordu. Bir genelevdeki beş fahişeyi gösteren ünlü eseri 'Les Demoiselles d'Avignon'u 1907 yazında Fransa'da çizmişti.

En tanınmış eseri ise Alman ordularının Guernica kasabasını bombalamasını anlatan 'Guernica'dır. Resim 1937'de yapılmıştır. Bu resim şu anda Madrid'de Reina Sofia Müzesinde bulunmaktadır.

Pablo Picasso olarak ünlenen sanatçının tam ismi Pablo Diego Jose Francisco de Paula Juan Nepomuceno Crispin Crispiniano de la Sentissima Trinidad Ruiz Blasco Picasso y Lopez'dir.

Resim yapmaya sekiz yaşında başlar. 1895'te Barcelona Güzel Sanatlar Okulu'na girer. 1901'den itibaren anne soyadı olan Picasso'yu kullanmaya başlar.

Mavi dönem

1901-1903 yılları Picasso'nun mavi dönemi olarak adlandırılır. Arkadaşı Carlos Casagemas intiharıyla başlayan bu dönemde, Picasso, tablolarında mavi rengi egemen olarak kullanmıştır.

Bu dönem tablolarında yaşlılık, fakirlik ve ölüm temaları işlenmiştir. Daha çok fakirler, dilenciler ve körler tasvir edilmiştir: 'Dama en Eden Concert', 'La Vida', 'Las dos hermanas' bu dönemin en ünlü eserleridir.

Pembe dönem

Picasso, 1904'te Paris'e yerleşir. Burada ilk eşi Fernande Olivier'yle tanışır. Dönem adını tıpkı mavi dönemde olduğu gibi, pembe ve tonlarının yoğun kullanımından alır.

İşlenen temalar daha çok melankolik ve duygu yüklüdür. Bu dönem tablolarında sirk dünyasına da rastlanır. Picasso, bu dönemde renkten çok çizgi ve desen kullanımına önem verir.

Kübizm

1907'den 1914'e kadar kübist olarak adlandırılan tarzda tablolar yapar. Kübist tabloların genel özelliği, geometri ve geometrik şekillerin kullanılmasıdır.

Resmedilen nesneler geometrik formlar oluşturacak şekilde basitleştirilmiş yahut geometrik şekillere bölünmüştür. Kübizmin bir diğer özelliği de ü boyutlu bir cismi iki boyutlu yüzeye aktarma çabasıdır.

Bu amaçla Picasso, şekilleri yanal yüzeylerine bölüştürüp her birini iki boyutlu yüzeyde göstermeye çalışır. Yine bu nedenden portrelerindeki insanların hem profili hem de önden görünüşü görülmektedir.

Yeniden klasizm

Birinci Dünya Savaşı sırasında, Jean Cocteau ile beraber Roma'da kalır. Burada sahne dekoratörü olarak çalışırken dansçı Olga Kokhlova'yla tanışır. İkinci eşi olan Olga Kokhlova ve oğlunun birçok portresini yapar.

1920'li yılların başında ise klasisizme geri döner: 'Trois Femmes a la fontaine' (1921). Ayrıca mitolojiden de esinlenir: 'Les Flutes de Pan' (1923).

Başka neler oldu:

M.Ö. 563: Budizmin kurucusu Gautama Buddha doğdu.

1830: Avrupa ülkeleri, Osmanlı İmparatorluğu'ndan, bağımsız Yunan devletini onaylamasını istedi.

1923: Mustafa Kemal '9 Umde'yi açıkladı. Anadolu ve Rumeli Müdafaai Hukuk Cemiyeti'nin seçim bildirisi niteliğindeki bu ilkelerin başında, 'Egemenlik Ulusundur' maddesi gelmekteydi.

1924: Şeriye mahkemelerini kaldıran yeni Mahkemeler Teşkilatı Kanunu TBMM'de kabul edildi. Kadıların yerini hakimler aldı.

1956: Seyhan Barajı hizmete girdi.

1985: 'Kadro' dergisinin kurucularından, yazar Vedat Nedim Tör 88 yaşında yaşamını yitirdi.

1996: Lice, Hani ve Genç ilçelerinde terör örgütü PKK'ya karşı düzenlenen operasyonlarda 110 terörist öldürüldü. Operasyonlarda 27 asker şehit düştü.

1999: Hakkari Valisi Nihat Canpolat'a, Yüksekova ilçesinde bombalı saldırı düzenlendi. Canpolat saldırıdan küçük sıyrıklarla kurtuldu, şoförü öldü, yedi kişi yaralandı.

2002: Tiyatro sanatçısı Savaş Yurttaş, Ankara'da hayatını kaybetti.

2004: Eski Sağlık Bakanı Doğan Baran, tedavi gördüğü Başkent Üniversitesi Hastanesi'nde 75 yaşında vefat etti.
 
9 nisan

Selimiye ve Süleymaniye camilerinin de mimarı olan Mimar Sinan, 1588 yılında 92 yaşında hayata veda etti.


Mimar Sinan, 15 nisan 1489'da Kayseri'nin Ağırnas köyünde doğdu. 1511'de, Yavuz Sultan Selim zamanında devşirme olarak İstanbul'a geldi. Üç yıl sonra mimar olarak Yavuz Sultan Selim'in Mısır seferine katıldı.

1521'de Kanuni Sultan Süleyman'ın Belgrad seferine yeniçeri olarak katıldı.

1522'de Rodos seferine atlı sekban olarak katılıp, 1526 Mohaç Meydan Muharebesi'nden sonra Acemi Oğlanlar Yayabaşılığına (Bölük Komutanı) terfi ettirildi.

1533'te Kanuni Sultan Süleyman'ın İran seferi sırasında, Van Gölü'nün karşı kıyısına geçebilmek için iki haftada üç adet kadırga yapıp donatması ile büyük itibar kazandı.

İran seferinden dönüşte, yeniçeri ocağında itibarı yüksek olan Hasekilik rütbesi verildi. Bu rütbeyle, 1537 Korfu, Pulya ve 1538 Moldavya seferlerine katıldı. 1538 yılında Hassa başmimarı oldu.

Mimar Sinan'ın, Mimarbaşılığa getirilmeden önce yaptığı üç eser dikkat çekicidir. Bunlar: Halep'te Husreviye Külliyesi, Gebze'de Çoban Mustafa Külliyesi ve İstanbul'da Hürrem Sultan için yapılan Haseki Külliyesi'dir.

Halep'teki Hüsreviye Külliyesi'nde, tek kubbeli cami tarzı ile, bu kubbenin köşelerine birer kubbe ilave edilerek yan mekanlı cami tarzı birleştirilmiş ve böylece Osmanlı mimarlarının İznik ve Bursa'daki eserlerine uyulmuştur.

Gebze'deki Çoban Mustafa Paşa Külliyesinde renkli taş kakmalar ve süslemeler görülür. Külliyede cami, türbe ve diğer unsurlar ahenkli bir tarzda yerleştirilmiştir.

Mimar Sinan'ın İstanbul'daki ilk eseri olan Haseki Külliyesi, devrindeki bütün mimari unsurları taşımaktadır. Cami, medrese, sübyan mektebi, imaret, darüşşifa ve çeşmeden oluşan külliyede cami, diğer kısımlardan tamamen ayrıdır.

Mimar Sinan'ın Mimarbaşı olduktan sonra verdiği üç büyük eser, sanatının gelişimini gösteren basamaklardır. Bunların ilki İstanbul Şehzadebaşı Camii ve külliyesidir.

Dört yarım kubbenin ortasında merkezi bir kubbe tarzında inşa edilen Şehzadebaşı Camisi, daha sonra yapılan bütün camilere örnek teşkil etmiştir.

Süleymaniye Camisi, Mimar Sinan'ın İstanbul'daki en muhteşem eseridir. Kendi tabiriyle kalfalık döneminde, 1550-1557 yılları arasında yapılmıştır.

Mimar Sinan'ın en güzel eseri, seksen yaşında yaptığı ve 'ustalık eserim' diye takdim ettiği, Edirne'deki Selimiye Camisi'dir (1575).

Mimar Sinan, Mimarbaşı olduğu sürece birbirinden çok değişik konularla uğraştı. Zaman zaman eskileri restore etti. Bu konudaki en büyük çabalarını Ayasofya için harcadı.

1573'te Ayasofya'nın kubbesini onararak çevresine, takviyeli duvarlar yaptı ve eserin bu günlere sağlam olarak gelmesini sağladı.

Eski eserlerle abidelerin yakınına yapılan ve onların görünümlerini bozan yapıların yıkılması da onun görevleri arasındaydı. Bu sebeplerle Zeyrek Camisi ve Rumeli Hisarı civarına yapılan bazı ev ve dükkanların yıkımını sağladı.

İstanbul caddelerinin genişliği, evlerin yapımı ve lağımların bağlanmasıyla uğraştı. Sokakların darlığı sebebiyle ortaya çıkan yangın tehlikesine dikkat çekip bu hususta ferman yayınlattı. Günümüzde bile bir problem olan İstanbul'un kaldırımlarıyla bizzat ilgilenmesi çok ilgi çekicidir.

Mimar Sinan 84 cami, 52 mescit, 57 medrese, yedi darülkurra, 20 türbe, 17 imaret, üç darüşşifa (hastane), beş su yolu, sekiz köprü, 20 kervansaray, 36 saray, sekiz mahzen ve 48 de hamam olmak üzere 364 eser vermiştir.

Eserlerinin bir kısmı İstanbul'dadır. Osmanlı ülkesinde damgasını vurmadığı bir köşe yok gibidir. 9 nisan 1588'de İstanbul'da hayata veda eden Mimar Sinan, Süleymaniye Camisi'nin yanında kendi yaptığı sade türbeye gömülüdür.

Bazı eserleri

Haseki Külliyesi, Şehzade Camisi, Süleymaniye Camisi, Selimiye Camisi (Edirne), Hadım İbrahim Paşa Camisi, Kara Ahmet Paşa Camisi (Topkapı), Mihrimah Sultan Camisi (Edirnekapı), Sokollu Mehmet Paşa Camisi (Kadırga), Rüstem Paşa Camisi, Zal Mahmut Paşa Camisi, Piyale Paşa Camisi, Sokollu Mehmet Paşa Camisi (Azapkapı), Kılıç Ali Paşa Camisi, Molla Çelebi Camisi, Sinan Paşa Camisi, Mihrimah Sultan Camisi (Üsküdar), Şemsi Paşa Camisi, Atik Valide Camisi, Sokollu Mehmet Paşa Türbesi (Eyüp), Barboros Hayreddin Paşa Türbesi, Rüstem Paşa Kervansarayı



Başka neler oldu:



1932: İlk kadın hakim Mürüvvet hanım Adana'da göreve başladı.



1936: İstanbul Telefon Şirketi devletçe satın alındı.



1945: Türkiye'de yerli ampul üretimi başladı.



1950: İlk Türk karikatürcülerinden Cemil Cem İstanbul'da öldü.



1952: Şehir Tiyatroları Müdürlüğüne, İstanbul Emniyet 3’üncü şube müdürü görevinde iken, Orhan Hançerlioğlu getirildi.



1958: CHP'nin yayın organı Ulus gazetesi üçüncü kez kapatıldı. Kapatmaya, Ankara Milletvekili Bülent Ecevit'in bir yazısı yol açtı.



1979: Türkiye'de ilk kez bir hastanın kulağına kıkırdak nakli yapıldı.



1982: Kıbrıs Barış Harekatı sırasında Dışişleri Bakanlığı yapan Prof. Dr. Turan Güneş 61 yaşında öldü.



1982: Anıtkabir Müdürlüğü, Anıtkabir Komutanlığı’na dönüştürülerek Genelkurmay Başkanlığı’na bağlandı.



1985: Tiyatronun ilk kadın oyuncularından Şaziye Moral 82 yaşında İstanbul'da öldü.



1985: Kapatılan Milliyetçi Hareket Partisi Genel Başkanı Alparslan Türkeş, 4,5 yıl tutuklu kaldıktan sonra tahliye edildi.



1988: Şair, gazeteci, yazar Şevket Rado öldü. "Ümit Dünyası" ünlü yapıtları arasındaydı.



1991: Gürcistan'da yapılan halk oylamasıyla Sovyetler Birliği'nden bağımsızlık kararı alındı.



1993: Tercüman gazetesi sahibi Kemal Ilıcak, beyin kanaması geçirerek öldü.


1998: Mekke yakınlarında Mina'da 180 hacı adayı şeytan taşlama sırasında yaşanan izdihamda yaşamını yitirdi.
 
10 nisan


1845 - Polis Teşkilatı kuruldu.

1925 - İstanbul'da oynanan milli futbol maçında Türkiye Bulgaristan'ı 2-1 yendi.

1926 - Binalara numara ve sokaklara isim verilmesi uygulaması başladı.

1928 - İsmet Paşa ve 120 arkadaşının teklifi üzerine "Türkiye Devletinin dini İslamdır" cümlesi Anayasa’dan çıkarıldı. Milletvekillerinin ve cumhurbaşkanının yemin ederken "vallahi" yerine "namusum üzerine söz veririm" sözleriyle ant içmesi kararlaştırıldı.

1931 - Türk Ocakları Olağanüstü Kurultay'ında ocakların kapatılmasına ve mallarıyla birlikte Cumhuriyet Halk Fıkrası'na katılmasına karar verildi.

1932 - Almanya'daki cumhurbaşkanlığı seçimini oyların yüzde 53'ünü alan Hindenburg kazandı, Nazi lideri Hitler oyların yüzde 36,8'ini aldı.

1938 - Avusturya'da yapılan referandumda halkın yüzde 99,75'ı Avusturya'nın Almanya'ya katılmasını onayladı.

1941 - İstanbul Valiliği bir tebliğ yayımlayarak kentin kademeli ve gönüllü olarak boşaltılmasına ilişkin çağrı yaptı.

1950 - 30 Mart'ta Bursa Cezaevi'nde açlık grevine başlayan Nazım Hikmet'in sağlık durumu bozulunca gizlice İstanbul'a getirildi. Şair açlık grevini erteledi.

1952 yılında bugün yedeksubaylık süresi 12 aydan 18 aya çıkarıldı.

1958 yılının 10 Nisan'ında İstanbul Belediyesi, kadınların uzun süren hamam sefalarının su israfına neden olduğu gerekçesiyle, yıkanma süresini 1 saat olarak kısıtladı. Karar hamamcılar arasında sevinçle karşılandı.

Türkiye Büyük Millet Meclisi 10 Nisan 1962 tarihli oturumunda, karasularının 6, balık ve deniz ürünleri avlanma alanının 12 mile çıkarılmasını kabul etti.

10 Nisan 1977, Cumhuriyet Halk Partisi lideri Bülent Ecevit "Allahın izniyle iktidara geleceğiz. Komünizm Demirel'le gelir" dedi.

1979 - Yılmaz Güney'in Ağıt filmi TRT Genel Müdürü Cengiz Taşer'in emriyle yayından kaldırıldı.

1987 - Ankara Dil Tarih ve Coğrafya Fakültesi'ndeki 155 eski yazma eserin ve çok değerli bir el yazması Kuran-ı Kerim'in kaybolduğu ortaya çıkarıldı.

1992 - Britanya’da seçimleri Muhafazakâr Parti kazandı.

1994 - Yeşiller Partisi, kesin hesabını Anayasa Mahkemesi'ne sunmadığı için kapatıldı.

1997 - Emniyet Genel Müdürlüğü telefonların dinlendiğini doğruladı ve "Bu sayede 5440 olayı aydınlattık" dedi.

2000 - Yunanistan'da yapılan seçimleri bir puandan az bir farkla iktidardaki PASOK partisi kazandı.

Ölen:
Mareşal Fevzi Çakmak 1950'de hayata veda etti.
 
11 Nisan

11/04/1911 - Rıfat Ilgaz, gazeteci, yazar (ö. 1993)
11/04/1919 - 5. Kolordu Komutanlığı'na atanan Kazım Karabekir Paşa, Mustafa Kemal Paşa'yı Şişli'deki evinde ziyaret etti.
11/04/1919 - Uluslararası Çalışma Örgütü, kuruldu.
11/04/1919 - İngiltere, Singapur'a bağımsızlığını tanıdı.
11/04/1920 - Urfa düşman işgalinden kurtuldu.
11/04/1930 - Sultanahmet'te büyük kadın mitingi yapıldı. Türk Kadınlar Birliği'nin düzenlediği mitingde kadınlara seçme ve seçilme hakkı tanınması kutlandı. Adı kadın olan mitinge katılanların çoğu erkekti .
11/04/1941 - Hırvatistan bağımsızlığını ilan etti. Yugoslavya'yı işgal eden İtalyan faşist ve Alman Nazi orduları Hırvatistan'da kurdukları kukla rejimi Yugoslavya'dan ayırdılar.
11/04/1953 - Sir Andrew Wiles, İngiliz matematikçi.
11/04/1956 - Cumhuriyet Halk Partisi Genel Sekreteri Kasım Gülek, ütüsüz eski bir pantolon ve yırtık ayakkabılarla halkın karşısına çıktı. Gülek, Başbakan Adnan Menderes'i eleştirdi. "Barajların temellerinde çok haram para var. Açılışlara harcanan parayla en az 80 köy ilkokulu yapılırdı" dedi.
11/04/1957 - Halk gazetesi sahibi Ratip Tahir Burak, bir karikatürü nedeniyle tutuklandı. İngiltere, Singapur'a bağımsızlığını tanıdı.
11/04/1965 - Time dergisi Atatürk'ü küçük düşürdüğü iddia edilen yazıları nedeniyle toplatıldı.
11/04/1967 - "Kadınlar I-ıh derse" adlı oyun İstanbul'da yasaklandı. başrol oyuncusu Lale Oraloğlu açlık grevine başladı .
11/04/1968 - Yazar Şule Yüksel Şenler, "Kocaların karılarını dövmesi caizdir; yalnız yüzüne vurulmaz" dedi.
11/04/1969 - İstanbul'da 15 bin öğrenci boykota başladı.
11/04/1971 - Ankara'da Korgeneral Atıf Erçıkan'ın evine tahrip gücü yüksek bomba atıldı.
11/04/1972 - Kasım 1967'den sonra B-52'ler Vietnam'ı ilk kez yeniden bombalamaya başladı.
11/04/1973 - Diyanet İşleri Başkanı at ve eşek kesmenin günah olmadığını açıkladı.
11/04/1980 - Yazar Ümit Kaftancıoğlu İstanbul'da öldürüldü. Kaftancıoğlu, İstanbul Radyosu Eğitim-Kültür Yayınları'nda programcıydı. Romanlarında, Doğu Anadolu bölgesini anlatan yazar insanın insanla ve doğayla mücadelesine önem verdi. Alevilikteki dedelik kurumunu sorguladığı "Hakullah" röportajıyla Milliyet- Karacan Armağanı'nı kazandı.
11/04/1980 - Yazar Ümit Kaftancıoğlu, İstanbul'da öldürüldü.
11/04/1983 - Ankara Üniversitesi'nin ilk rektörü Ord.Prof. Aziz Kansu hayata veda etti.
11/04/1983 - Zonguldak Kozlu Kömür Üretim bölgesinin İhsaniye ocağında onarım çalışmaları sırasındaki patlamada 1'i mühendis 10 madenci öldü, 9 kişi yaralandı.
11/04/1984 - Sağmalcılar ve Metris cezaevinde solcu tutuklular açlık grevine başladı.
11/04/1991 - Terörle Mücadele Yasası kabul edildi.
11/04/1995 - Aylık çalışma süreleri 65 saatten 80 saate çıkarılan Türk Hava Yolları pilotları sefere çıkmadı.
11/04/1995 - Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP) kapsamında Fırat nehrinin suyu Harran Ovası'na verilmeye başlandı.
11/04/1997 - Atatürk Uluslararası Barış Ödülü'nün, Bosna'da görev yapan Türk Barış Gücü'ne verilmesi kararlaştırıldı.
 
13 Nisan

1925. Ankara İstiklal Mahkemesi, Terakkiperver Cumhuriyet Fıkrası ileri gelenlerinin evlerini arattı.

1933. Yüksek Mühendislik Mektebi'ni yani bugünkü İstanbul Teknik Üniversitesi'ni bitiren Sabiha ve Melek Hanımlar diplomalarını aldılar. Her iki kadın mühendis de, kura sonucu Ankara ve Bursa Nafıa (Bayındırlık) İdaresi'ne atandılar.

Aynı gün, Ankara Yahudileri Türkçe konuşmaya karar verdiler.

1949. Türk Kadınlar Birliği kuruldu. Derneğin onursal başkanı Mevhibe İnönü'ydü. Birliğin amacı, kadınlara tanınan hakları korumak, kadınların kültür alanında gelişmelerini sağlamaktı.

1954. Marsilya'da, Türk binicileri 2 birincilik, 5 ikincilik, 4 üçüncülük kazandı.

1971. İstanbul'da kapıcılar İş Kanunu kaps***** alındı.

1975. 4 Hıristiyan Falanjiste karşılık 27 Filistinlinin öldürülmesiyle Lübnan İç Savaşı başladı.

1979. İlk halı müzesi, Sultanahmet Camii hünkar kasrında açıldı.

1982. Eski sosyal güvenlik bakanlarından Hilmi İşgüzar, yolsuzluk iddialarıyla Yüce Divan'da 9 yıl 8 ay hapse mahkum oldu.

1983 Amerika Birleşik Devletleri Kongresi, Türkiye'ye yapılacak yardımı azaltırken, Yunanistan'a yapılacak yardımı artırdı.

1987. Profesör Doktor Ekrem Akurgal, Aziz Nesin, Profesör Rona Aybay, Panayot Abacı ve Oğuz Aral Türkiye-Yunanistan Dostluk Derneği'ni kurdular.

1994. Refah Partisi Genel Başkanı Necmettin Erbakan "Refah Partisi'ne geçiş dönemi kanlı mı olacak tatlı mı olacak, buna 60 milyon karar verecek" dedi.

2000. Aralıksız 220 saat yayın yaparak dünya rekorunu kırmaya çalışan Değişim Radyo'dan DJ Özgür Barış, hedefine ulaşmasına 7 saat 30 dakika kala, mikrofon başında uyuya kaldı.


Bugün Doğanlar:
1906. Türkiye'de de pek çok kez sahneye konulan 'Godo'yu Beklerken" adlı oyunun yazarı, Nobel ödülü sahibi İngiliz yazar Samuel Beckett.


Bugün Ölenler:
1695. Fablleriyle ünlü Fransız şair Jean de La Fontaine
 
14 Nisan

1865. ABD Cumhurbaşkanı Abraham Lincoln öldürüldü. Güney ve Kuzey arasındaki iç savaşta Güneylilerin teslim olmasından beş gün sonra, Güney sempatizanı tiyatro oyuncusu John Wilkes Booth, Lincoln'ı Washington'daki Ford Tiyatrosu'nda oyun izlerken tabancayla vurdu.
1912. Titanik transatlantiği buzdağına çarptı. Kuzey Atlantik'te gece yarısından önce buzdağına çarpan gemi batmaya başladı.

1935. Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği'nden bir grup müzisyen Ankara'ya geldi. Konuk sanatçılar arasında besteci Dimitriy Şostakoviç, kemancı David Oyştrah, piyanist Lev Oborin de yer alıyordu.

1944. İngiltere ve ABD, Türkiye'ye nota vererek, Almanya'ya krom ihracının durdurulmasını istedi.

1957. Güreşçi Yaşar Doğu Avrupa Şampiyonu oldu. Türk Milli Güreş takımı Avrupa üçüncülüğü kazandı.

1956. Ankara'da oynanan Galatasaray-Vasco da Gama maçında kavga çıktı. Galatasaraylı futbolcu Coşkun rakibi Pingo'ya yumruk attı. Brezilyalı futbolcunun çene kemiği kırıldı.

1957. İçişleri Bakanı Namık Gedik, Fener Ortodoks Patriğiyle görüştü. Görüşme sonrası yayımladığı bildiride Patrikhane, "Vatana sadakatle bağlıyız. Kıbrıs siyasi bir meseledir" dedi. Bildiri yetersiz bulundu.

1959. 102 üniversite öğrencisi, Cumhuriyet Halk Partisi Meclis Grubu'na çektikleri telgraflarda "İstanbul'da yüksek tahsilde bulunan Kürt gençleri" imzasını kullandılar. Kürtçülük konusunda derhal yayım yasağı getirildi.

1968. Seçim kampanyasını başlatan Cumhuriyet Halk Partisi lideri İsmet İnönü, "Başlıca rakibimiz Türkiye İşçi Partisi'dir" dedi.

1971. Başbakan Yardımcısı Atilla Karaosmanoğlu, "Ortak Pazar seviyesine ulaşmamız için 2359 yıl geçmesi gerekiyor" dedi.

1978. Samsun sigarası karaborsaya düştü.

1979. 3. Balkan Film Festivali İstanbul'da başladı.

1980. Bütün dünyada silah tüccarı olarak tanınan Suudi Arabistanlı Adnan Kaşıkçı Başbakan Süleyman Demirel'le görüştü.

1981. Ses sanatçısı Bülent Ersoy ameliyatla cinsiyet değiştirdi. İstanbul Emniyet Müdürlüğü şarkıcının sahneye çıkmasını yasakladı. Aynı yasak, bütün eşcinsel sanatçılara uygulandı.

Aynı gün, Sosyalist Enternasyonal toplantısına katılmak üzere yurt dışına çıkmak isteyen eski Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı Bülent Ecevit'e izin verilmedi.

1983. Kürtaj Kanunu kabul edildi.

1986. ABD, Amerikan yurttaşlarına ve askeri birliklerine karşı "terörist" saldırıları desteklediği gerekçesiyle Libya'ya hava saldırısına girişti.

1987. Tek tip öğrenci derneğini hedefleyen Öğrenci Dernekleri tasarısını protesto eylemleri yapıldı. Öğrenciler Ankara'ya doğru yürüyüşe geçtiler. İki gün sonra Anavatan Partisi tasarıyı geri çekmek zorunda kaldı.

Türkiye, Avrupa Ekonomik Topluluğu'na tam üyelik için başvurdu.

1997. Tutuklu bulunan Genel Başkan Murat Bozlak'la birlikte Halkın Demokrasi Partisi'nden (HADEP) 13 yönetici tahliye edildiler.

2001. Susurluk sanıklarından eski Terörle Mücadele Daire Başkanı İbrahim Şahin kayıp silahlar nedeniyle 1 yıl hapis cezası aldı.



Bugün Doğanlar:

1932. "Psycho" filmindeki performansıyla ünlenen Amerikalı sinema oyuncusu Anthony Perkins.


Bugün Ölenler:

1759. Alman besteci George Friederich Handel.

1930. Rus şair Vladimir Mayakovskiy.

1986. Feminizmin öncülerinden Fransız yazar Simone de Beauvoir ( okunuşu: Simon dö Bövuar).
 
15 Nisan

1865. Bir gün önce suikastte tabancayla vurulan ABD Cumhurbaşkanı Abraham Lincoln öldü.
1929. İstanbul'da terzilik mektebi açıldı.
Ankara Etnografya Müzesi'nde Birinci Genç Ressamlar Sergisi açıldı. Nurullah (Berk), Cevat (Dereli), Refik Fazıl (Epikman) gibi sanatçıların eserleri sergilendi.
1933. Ankara-İstanbul tarifeli uçak seferleri başladı. Hükümet, aynı gün, Samsun-Çarşamba demiryolu hattını satın aldı.
1945. Zeytinyağının karneyle satılmasına karar verildi.
1946 . Şair Necip Fazıl Kısakürek , Sümerbank'a hakaret ettiği gerekçesiyle üç buçuk ay hapis, 115 lira para cezasına çarptırıldı.
1956. Türkiye milli takımı Macaristan'ı serbest güreşte 8-0 yendi.
1967. New York ve San Fransisco'da, 200 bin kişi Vietnam Savaşı'nı protesto etti.
1969.İstanbul Şehir Tiyatroları sanatçıları ve çalışanları greve gitti.
1970. İlk elektronik hesap makinesini Japonlar buldu.
1972. 136 yaşındaki Mehmet İnce ilk kez hastalandı.
1973. Duruşmalara başörtülü giren kadın avukatın Ankara Barosu'ndan kaydı silindi.
1978. Koşucu Veli Ballı, Hollanda'da yapılan 9. Uluslararası Westland Maratonunda birinci oldu.
1981. İstanbul'da, Dr. Rahmi Duman'ın 15 yaşındaki oğlu Hakan Duman, kısa adı THKO olan Türkiye Halk Kurtuluş Ordusu eylemcileri tarafından kaçırıldı.
Aynı gün 58 TÖB-DER yöneticisi öğretmen hakkında dava açıldı.
80 sanıklı Türkiye İşçi Partisi davası İstanbul'da başladı.
1982. 64 idam istemli ve 689 sanıklı Yeni Çeltek Devrimci Yol davası Amasya'da başladı.
1980. Fransız düşünür ve yazar Jean Paul Sartre öldü.
1983. İstanbul Sıkıyönetim Komutanlığı vatandaşlıktan çıkarılan Yılmaz Güney ve Cem Karaca'ya ait her türlü eserin basım, yayım, dağıtım ve bulundurulmasını yasakladı .
1986. Başbakan Turgut Özal hükümeti, IMF ve Dünya Bankası'na Türkiye'nin büyüme hızının düşeceği güvencesi verdi.
1989. Radikal Yeşiller çevre kirliliğinde büyük rol oynayan "pet şişe"ye karşı bir kampanya başlattı.
1994. İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin seçim sonrası ilk toplantısı, Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ın Fatiha okumasıyla başladı.
1997. Resim ve seramik sanatçısı Seniye Fenmen'i kaybettik.
2000. Siyanürlü altına karşı çıkan Bergamalı köylülere, "Yaşadıkları çevreyi korumak için onurlu başkaldırıları" nedeniyle Çağdaş Gazeteciler Derneği (ÇGD) tarafından özel ödül verildi.

Bugün Doğanlar:
1452. Rönesans'ın öncülerinden İtalyan, ressam, mimar, bilimci, mucit Leonardo da Vinci.
1858. Fransız sosyolog Emile Durkheim.

Bugün Ölenler:
1980. Fransız düşünür, yazar, varoluşçuluk akımının öncüsü Jean-Paul Sartre.
1986. Fransız yazar Jean Genet.
1990. Efsanevi sinema oyuncusu Greta Garbo öldü.
1998. Kamboçya'nın eski lideri Pol Pot, Kızıl Kmer tarafından çarptırıldığı müebbet hapis cezasını çekerken
 
Tarihte Bugün: 10 Mayıs

1837 Meclisi Valayı Ahkamı Adliye kuruldu. (Tanzimat devrinde Meclisi Ali
Tanzimat kuruldu. Bu iki meclis 1861 yılında Memclisi Ahkamı Adliye adıyla
birleştirildi.
Mithat Paşa başkanlığına Şurayı Devlet denirdi.)

1876 Türkiye’de ilk basın sansürü uygulandı

1910 Londra yakınlarındaki Hendon’da İngiltere’nin ilk havacılık gösterisi
yapıldı

1919 Paris Barış Konferansı’nda İtilaf Devletleri’nin temsilcileri
Yunanistan’ın İzmir’i işgal etmesi kararını aldı

1920 Mersin bölgesinde Fransızlarla yapılan İkinci Su Bendi Savaşı sonunda
Fransız kuvvetleri püskürtüldü

1920 Ahmet Anzavur yanındaki kuvvetlerle Adapazarı’nı işgal etti

1921 TBMM’de Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Grubu (Birinci Grup) kuruldu

1921 General Harington, İngiliz Harbiye Bakanlığı’na çektiği telgrafta
Mustafa Kemal’in Yunanlıları tekrar yeneceğinden ve sonra İngilizleri önüne
katacağından
emin olduğunu yazdı

1931 Cumhuriyet Halk Fırkası’nın Büyük Kurultayı’nda Altı Ok resmen kabul
edildi

1936 Mussolini, İtalya kralını aynı zamanda Habeşistan İmparatoru ilan etti.
Böylece Faşist İtalyan İmparatorluğu kuruldu

1939 Sümerbank, “köy” tipi ucuz elbise satmaya başladı. Elbiseler 360 kuruşa
satılacak

1940 Almanya, Belçika ve Hollanda’yı işgale başladı

1941 Alman hava kuvvetleri Londra’ya çok şiddetli hava saldırıları yaptı.
Avam Kamarası yıkıldı

1948 DP’den istifa eden 13 milletvekili Müstakil Demokratlar Grubu’nu kurdu

1966 Surveyor I adlı uzay aracı NASA tarafından Ay’a gitmek üzere uzaya
fırlatıldı

1975 Sinema sanatçısı Necdet Tosun öldü

1985 Türkiye’de, dünya standartlarına uygun ilk bulaşık makinesi Arçelik
tarafından üretildi
 
11 Mayıs

1812. İngiltere Başbakanı Spencer Perceval Avam Kamarası'nda cinnet geçiren iş adamı John Bellingham tarafından vurularak öldürüldü.

1957. Zaman Gazetesi'nden Nusret Safa Coşkun ve Rıfat Ekinci birer yıl hapse mahkum oldular.

1958. Amerikalı genç bir adam, Türkiyeli sevgilisini sokakta öpünce neredeyse linç ediliyordu. Amerikalı genç ve sevgilisi 20'şer lira ağır hapis cezasına çarptırıldı. Yargıç "Nişanlı da olsanız Türkiye'de olduğunuzu unutmayın" dedi.

1959. Bursa'da yayımlanan Yeni Ant gazetesinden Derviş Sami Taşman ve Fethi Taşman da 1 yıl 1 ay hapis cezasına çarptırıldılar.

1961. Yassıada'da "Anayasa'yı ihlal" davası başladı. Davada, 27 Mayıs 1960 askeri darbesiyle görevlerinden düşürülen, cumhurbaşkanı Celal Bayar, Başbakan Adnan Menderes, Maliye Bakanı Hasan Polatkan ve Dış işleri Bakanı Fatin Rüştü Zorlu'nun da aralarında bulunduğu 400 kadar Demokrat Partili siyasi, partiyle ilişkisi iddiasıyla bürokrat ve asker sanık yargılandı. Yargılamalar sonunda, Adnan Menderes, Fatin Rüştü Zorlu ve Hasan Polatkan idam edildiler.

1963. Başbakan İsmet İnönü "Kürt sorunu"nun tehlike oluşturmadığını söyledi.

1964. Yazar Sait Faik Abasıyanık'ın, ölümünden on yıl sonra, Burgaz Adası'ndaki evi müzeye dönüştürüldü.

1984. Çay stoklarının tükendiği açıklandı. İstanbul'da bazı kahvehanelerde çay satışları durdu.

1985. Birmingham City ile Leeds United arasında Birmingham'da oynanan futbol maçı sırasında yangın çıktı; 40 kişi öldü, 150 kişi yaralandı.

1989. Avrupa İnsan Hakları Komisyonu Türkiye Birleşik Komünist Partisi kurucuları Haydar Kutlu ve Nihat Sargın'ın Türkiye aleyhine başvurularını kabul etti.

1994. Halkın Demokrasi Partisi (HADEP) kuruldu.

1996. Doğru Yol Partisi Genel Başkanı Tansu Çiller, örtülü ödenekten 500 milyar lira çektiğini kabul etti.

1997. IBM bilgisayar şirketinin süperbilgisayarı Deep Blue (Koyu Mavi), gelmiş geçmiş en büyük satranç ustası kabul edilen Gari Kasparov'u yendi.

1998. Türkiye Büyük Millet Meclisi lojmanlarında oturan 541 milletvekilinden, 321'inin 2 milyon 580 bin lira olan Çöp Vergisi diye bilinen çevre temizlik vergisini ödemediği belirlendi.


Bugün Doğanlar:

1894. ABD!li modern dansçı ve koreograf Martha Graham.

1904. İspanyol sürrealist ressam Salvador Dali.



Bugün Ölenler:

1948. Şair ve fıkra yazarı Hamamizade İhsan.

1954. Öykü ustası Sait Faik Abasıyanık.

1981. Jamaikalı Reggae ilahı gitarist ve şarkıcı Bob Marley.

1988. İngiltere Gizli İstihbarat Servisi görevlisiyken Sovyetler Birliği hesabına casusluk yaptığı ortaya çıkınca bu ülkeye iltica eden Kim Philby. 76 yaşında Moskova'da.
 
13 Mayıs


1793. Fransa'da Devrimci Cumhuriyetçi Kadın Yurttaşlar Kulübü kuruldu.

1846. ABD Kongresi Meksika'ya savaş ilan etti. Sınır devriyelerine baskın yapılmasını gerekçe gösterdi.

1926. Sıtma ile Mücadele kanunu kabul edildi.

1929. İran'ın Horasan bölgesinde deprem oldu. 3 bin kişi öldü.

1940. İngiltere Başbakanı olan Winston Churchill ünlü konuşmasını yaptı: "Size kan, ter ve gözyaşından başka vaad edecek bir şeyim yok."

1943. II. Dünya Savaşında 250 bini aşkın Mihver kuvvetleri askerinin Tunusta İttifak devletlerine teslim olmasıyla Kuzey Afrika savaşı son buldu.

Aynı gün gazino ve kahvelerin sınıflandırılması kararlaştırıldı.

1949. Yazar Rıfat Ilgaz cumhurbaşkanına hakaretten 3 yıl, Mısır kralı ve İran şahına hakaretten 7 ay hapis cezasına çarptırıldı.

Aynı gün Aziz Nesin de Mısır kralıyla İran şahına yayın yoluyla hakaretten 7 ay hapis cezası aldı. Meclis'in manevi şahsına hakaret iddiasıyla Mehmet Ali Aybar hakkında da tutuklama kararı çıktı.

1950. Ereğli Kömür İşletmeleri'nde Türkiye'nin ilk siyasal grevi yapıldı.

1955.Türkiye Demir-Çelik İşletmeleri ile Türkiye Selüloz ve Kağıt İşletmeleri kuruldu.

1965. Batı Almanya İsrail'i tanıdı. Karar nedeniyle, 9 Arap ülkesi Batı Almanya ile ilişkisini kesti.

1966. "Türkiye'yi kurtaracak tek yol sosyalizmdir" başlıklı yazısında komünizm propagandası yaptığı iddiasıyla Şadi Alkılıç 45 yıl önce bugün 6 yıl 3 ay hapis cezasına çarptırıldı.

1971. Süresiz kapatılan Sabah gazetesinin açılmasına karar verildi.

1975. Başbakan Süleyman Demirel Vural Önsel adlı bir kişinin saldırısına uğradı. Demirel'in burun kemiği kırıldı.

1979. Başbakan Bülent Ecevit iş çevrelerinin hükümete karşı tutumunu eleştirerek "Yeterli yardım ve kredi sağlama eşiğine gelmişken bıçaklanıyoruz. Kendimizi yabancılara haksız yere jurnal ediyoruz" dedi.

1981. Mehmet Ali Ağca, Papa II. Johannes Paulus'u Roma'da vurarak yaraladı.

1988. Aralarında Abdullah Öcalan'ın da bulunduğu 94 kişiye askerlik yapmak üzere 3 ay içinde yurda dönme çağrısı yapıldı. Çağrıya uymayanların vatandaşlıktan çıkarılacağı ilan edildi.

1994. Eski İSKİ ( İstanbul Su ve Kanalizasyon İşletmesi) Genel Müdürü Ergun Göknel, "Klor yolsuzluğu" davasında 8 yıl 6 ay hapis cezasına çarptırıldı.

1996. Doğru Yol Partisi Genel Başkanı Tansu Çiller'in dolandırıcılıktan yargılanan Selçuk Parsadan'a örtülü ödenekten 5,5 milyar lira verdiği iddia edildi.

1997. İçişleri Bakanlığı, Uğur Mumcu'nun ailesine 9,5 milyar liralık maddi tazminat ödedi.

1998. Memur sendikaları yasa tasarısını protesto eden memurlar hakkında, adli tarihin en geniş kapsamlı soruşturması açıldı.



Bugün Doğanlar:

1882. Fransız ressam Georges Braque .

1907. İngiliz kadın yazar Daphne duMaurier .

1914. ABD'li profesyonel boks şampiyonu Joe Louis.

1950. ABD'li şarkıcı, şarkı sözü yazarı ve besteci Peter Gabriel.

1950. ABD'li şarkıcı ve besteci Stevie Wonder



Bugün Ölenler:

1961ABD'li sinema oyuncusu Garry Cooper
 
14 Mayıs



"Eczacılar Günü", "Çiftçiler Günü", "Arkeoloji Haftası"

1767. İngiliz hükümetinin ithal çaya vergi koyması üzerine Amerikan Bağımsızlık savaşı başladı.

1924. Türkiye Taş Kömürü Kurumu Zonguldak'ta kuruldu.

1946. Türkiye Sosyalist Partisi kuruldu. Başkanlığa Avukat Esat Adil Müstecaplıoğlu seçildi.

1948. İsrail devleti kuruldu.

1950. 27 yıllık Cumhuriyet Halk Partisi iktidarı son buldu. Demokrat Parti oyların yüzde 53 oyla tek başına iktidara geldi. Türkiye'de tek parti dönemi sona erdi.

1952. Paris'te toplanan Uluslararası Basın Enstitüsü (IPI) Genel Kurulu'nda Türkiye'yi Ahmet Emin Yalman temsil etti.

1955. Nedret Gürcan, Dinar'da , Şairler Yaprağı adlı bir şiir dergisi yayımlamaya başladı.

Aynı gün Sovyetler Birliği ve Doğu Avrupa'daki sosyalist ülkeler yeni bir askeri ittifak içeren Varşova Paktı'nı imzaladılar.

1957. Dr. Asım Onat Dünya Tıp Cemiyeti başkanlığına seçildi.

1958. Ziya Ademhan 1 yıl hapse mahkum oldu.

1968. Üniversite öğrencileri "NATO'ya Hayır" haftası başlattılar; 106 öğrenci gözaltına alındı.

1974. 12 Mart askeri müdahalesi sırasında tutuklananları kapsayan Genel af çıktı. 141. ve 142. maddeler kapsam dışı kaldı.

1984. Yaşar Kemal'in İnce Memed romanını beyaz perdeye uyarlayan Peter Ustinov'un filminin galası Londra'da yapıldı.

1985. Hüsamettin Cindoruk, Doğru Yol Partisi genel başkanı seçildi. Cindoruk, " Bu emaneti kimseye teslim etmem. Sadece sahibine teslim ederim" dedi. Yeni Genel Başkanın adı, "Emanetçi" oldu.

1996. İstanbul Alibeyköy'de İrfan Ağdaş adlı genç polisin açtığı ateşle vurularak öldü. Polisler hakkında dava açıldı. Dava, 2 Nisan 2001'de bitti, polisler beraat etti.

1997. Danıştay, Bargama köylülerinin siyanürle altın aramaya son verilmesi talebini haklı buldu.

Aynı gün, Türk Silahlı Kuvvetleri Kuzey Irak'a yönelik en büyük sınır ötesi harekatı başlattı. 50 bin asker ve köy korucusu Kuzey Irak'a girdi. Resmi açıklamalarda, "Çelik Harekatı" adlı operasyonda 113 güvenlik mensubu ve 2811 PKK militanının öldüğü ilan edildi.


Bugün Doğanlar:

1686. Alman fizikçi ve termometrenin mucidi Gabriel Daniel Fahrenheit.

Bugün Ölenler:

1940. Amerikalı devrimci Emma Goldman (Kızıl Emma). Amerikan işçi hakları mücadelesi öncülerinden Goldman, özgür aşkı savundu. Savaş karşıtıydı. Doğum kontrolü ve eşcinsellerin özgürlüğü için mücadele etti.

1984. Oyun yazarı ve tiyatro yönetmeni Vasıf Öngören. Amsterdam'da ölen Öngören'in eserleri arasında, "Asiye Nasıl Kurtulur", "Zengin Mutfağı", "Oyun Nasıl Oynanmalı" bulunuyor.

1987. Amerikalı sinema oyuncusu Rita Hayworth.

1994. fenerbahçe ve milli takımın eski kalecisi Cihat Arman. Arman 1939-1951 yılları arasında fenerbahçe futbol takımında 308 maç oynamıştı.

1995. Edebiyat eleştirmeni, denemeci Rauf Mutluay
 
Cevap yazmak için giriş yap yada kayıt ol.
Geri
Üst