Ses... (Fizik)

OttoMaNs* ;яeiz · 5 Nis 2011

SESİN OLUŞMASI

SESİN MEYDANA GELİŞİ, YAYILMASI ve HIZI

Sesin Meydana Gelişi

Ses veren her madde veya cisim bir ses kaynağıdır. Ses kaynakları titreşerek ses meydana getirir. Titreşim, bir cismin ileri geri gidip gelme harekitidir. Ses veren her şey titreşir. Titreşen cisimler ses oluşturur. Ses veren cisimler esnektir. Esnek olan cisimler ses dalgaları meydana getirebilir ve ses dalgalarını iletebilir.

Sesin Yayılması ve Hızı

Ses dalgaları titreşim kaynağından enerji taşırlar. Bu enerji, çeşitli ortamlar tarafından iletilir. Bu esnada ortam yer değiştirmez, hareket eden madde değil, hareket enerjisidir.Su yüzeyindeki dalgalar ile havada yayılan ses dalgaları farklıdır. Su dalgalarını gördüğümüz halde, ses dalgalarını göremeyiz. Ses dalgaları havada küresel olarak yayılır. Cisimlerin titreşmesi ile meydana gelen sesin kulağımıza kadar gelebilmesi için ses kaynağı ile kulağımız arasında katı-sıvı-gaz gibi esnek bir ortamın bulunması gerekir.

Sesin hızını değiştiren etkenler:

1. Ortam sıcaklığı ( Sıcaklık arttıkça sesin yayılma hızı artar)
2. Ortamın cinsi (Katı-sıvı-gazlarda değişik) Ses saniyede 340m hızla yayılır. (Ses, en yavaş gazlarda, sora sıvılarda, en hızlı katılarda yayılır.)
Bir binanın önünde oluşan ses, arkada duyma olayı, yan binalardan yansımasıyla olmaktadır. Sesin yayılma özelliğinden yararlanılarak okyanusların derinliği ölçülebilir.
Yankı, ses dalgalarının bir engele çarpıp geri dönmesidir.

SESİN ÖZELLİKLERİ VE REZONANS

Sesleri birbirinden ayırmak için; sesin:

Şiddetini,
Yüksekliğini (frekansını),
Tınısını bilmek gerkir.
1. Sesin Şiddeti: Ses kaynağına uzaklık. Hafif sesi kuvvetli sesten ayıran özellik.
2. Sesin Yüksekliği (Frekansı): Ses kaynağının 1 saniyedeki titreşim sayısı frekanstır. Yani ince sesi kalın sesten ayıran özellik (erkek-kadın sesi). Frekansı büyük olan ses kaynağından kalın, frekansı küçük olan ses kaynağından ince ses verir.

Titreşen telin frekansı ile telin kaynağı ve cinsi arasındaki ilişki:

Sonuç: Kalınlıkları farklı, diğer özellikleri aynı olan telin verdiği seslerin frekansları farklıdır.(İnce telin verdiği ses daha incedir, frekansı büyüktür.) Cinsleri farklı, diğer özellikleri aynı iki telin verdiği seslerin frekansı farklıdır.

Titreşim bir telin verdiği seslerin frekansı telin yapıldığı maddenin cinsine bağlıdır.

Rezonans: Frekansları aynı olan ses kaynaklarından biri titreştiğinde, diğer ses kaynağının etkiyle titreşmesine rezonans denir.

İŞİTME

İşitme organımız kulaktır.

[FONT=Verdana][SIZE=3][COLOR=#ff0000]resmi büyült[/COLOR][/SIZE][/FONT]

Kulağımız, aynı zamanda denge organımızdır.

Gürültü ve Çevre Sağlığı

Ses şiddeti birimi desibeldir (dB). İşitilebilen en hafif şiddetindeki ses 0 (sıfır) desibel olarak kabul edilir. Buna işitme eşiği denir. Normal konuşma sesi 30-60 dB arasındadır. İnsan kulağı, frekansı 20 titreşim/saniyeden küçük olan sesleri işitmez fakat bu seslerden olumsuz etkilenir. Sesaltı denilen bu titreşimlerin etkisinde uzun süre kalan insanlarda sağırlıklar görülmektedir.

SES YALITIMI

Ses Yalıtımı ve Yalıtım Teknikleri
Gürültüyü oluşturan ses olduğuna göre sesi geçirmeyen ve daha az geçiren maddelerin kullanılması gürültüyü önler.

Gürültü, şehirlerde daha çok rahatsız edicidir. Günümüzde ses yalıtımı sağlayan malzemeler üretilmektedir.

SES KAYDI

Ses Kaydeden Araçlar

İlk ses kaydı "fonograf" denen bir araçla yapılmıştır. (Thomas Edison tarafından 1877'de icat edilmiştir) Zamanla bu alanda çeşitli araçlar geliştirilmiştir. Gramafon, teyp ve modern stüdyolardaki kayıt araçlarıdır. İlk ses kaydı fonografta sesler, mum silindirlere kayıt yapılıyordu. Dönen taş plaklara kaydedilir.

Sesin banda kaydedilmesiyle ses kaydı gelişti. Sesli bir filmde ses, filmin kenarına kaydedilir.

Müzik kasetleri, sesin kaset içinde banda kaydedilmesiyle istediğimiz zaman, kaset çalarla tekrar sese dönüştürmemizi sağlar.

Ses... (Fizik)

OttoMaNs* ;яeiz