Kurtuluş Savaşı Sırası

  • Konbuyu başlatan Konbuyu başlatan kanuLt0
  • Başlangıç tarihi Başlangıç tarihi
6
EXE RANK

kanuLt0

Fexe Kullanıcısı
Puanları 0
Çözümler 0
Katılım
27 Eki 2010
Mesajlar
6,865
Tepkime puanı
0
Puanları
0
Yaş
38
kanuLt0
Tarih: 19 Mayıs 1919-11 Ekim 1922
Kurtuluş Savaşı Sırası Yer: Anadolu
Sonuç: Lozan Antlaşması ile Türkiye Cumhuriyetinin ilanı
Savaş nedeni: Osmanlı Imparatorluğunun paylaşılamaması

Taraflar
• Düzenli Ordu
• Kuvayi Milliye
• Sovyetler Birliği
• Birleşik Krallık

• İtalya
• Yunanistan
• Fransa
• Ermenistan
• Osmanlı İmparatorluğu
• Gürcistan


Kumandanlar
Mustafa Kemal,
İsmet İnönü,
Kazım Karabekir,
Ali Fuat Cebesoy,
Fevzi Çakmak Papoulas,
Hatzianestis,
Drastamat Kanayan,
Movses Silikyan,
George Milne,
Henri Gouraud,
Süleyman Şefik Paşa
Güçler
? ?
Kayıplar
? ?
Ayaklanmalar
Kuva-i İnzibatiye – Ahmet Anzavur – Çerkez Ethem – Çopur Musa – Demirci Mehmet Efe – Milli Aşiret – Yozgat – Konya – İntikam Alayı – Pontus
Fransız Cephesi
Urfa – Maraş – Antep – Çukurova
Ermeni Cephesi
Oltu – Sarikamis – Kars – Gümrü
Gürcü Cephesi

Yunan Cephesi
1. İnönü - 2. İnönü - Kütahya-Eskişehir - Sakarya - Büyük Taaruz
Bağımsızlık Savaşı veya (İstiklal Harbi), 1. Dünya Savaşı'ndan yenik çıkmış Osmanlı İmparatorluğu'nun savaşı kazanan devletlerce paylaşılması sonucunda Misak-ı Milli sınırları içinde ülke bütünlüğünü korumak, ulusal egemenliğe dayalı, tam bağımsız yeni bir Türk devleti kurmak için tüm ulusça girişilen, çok cepheli bir savaştır.

Bağımsızlık Savaşını içerik açısından dört ana başlıkta toplayabilmekteyiz. İlk olarak "genel durum" altında Mondros Mütarekesi sonrası genel durum ve anadolu işgalci güçlerin anadolu için planlarının açıklanması. "Organizasyon dönemi" Osmanlı İmparatorluğu organlarının işgalci birimlerin eline geçmesiyle ortaya çıkan idare boşluğunun nasıl ve hangi organizasyonlarla doldurulacağının belirlenmesi. "Hakimiyet kurma çalışmaları" bölümü organizasyon döneminde ortaya çıkan iradenin iç ve diş güçler tarafından kabul edilmesi için yapılan çalışmaları ele almaktadır. En son bölüm ise "barış sağlama çalışmaları" altında ortaya çıkan yeni hakimiyetin dış antlaşmalarla güvenceye alınması ve Türkiye Cumhuriyeti devletinin resmileşmesi anlatılmaktadır.

Konu başlıkları [gizle]
1 Genel Durum
1.1 Anadolunun Paylaşılması
1.2 Mondrosun Sonuçları:
1.3 İşgallere Tepkiler
2 Organizasyon Dönemi
2.1 Halk Hareketinin Düzenlenmesi
2.2 Son Osmanlı Meclisi
2.3 T.B.M.M.'nin açılması
3 Hakimiyet Kurma Çalışmaları
3.1 Ayaklanmalar
3.2 Güney Cephesi
3.3 Doğu Cephesi
3.4 Batı Cephesi
4 Barış Sağlama Çalışmaları
5 Ayrıca bakınız



Genel Durum [değiştir]Bağımsızlık savaşı öncesi, 1. Dünya Savaşı'nın başlangıcına kadar dayanır. Avrupa tarihi yazarları tarafından Emperyalizm dönemi olarak bilinen (1860-1918) zamanında Avrupa devletleri dünyayı kendi aralarında paylaşmak yarışında bulunuyorlar. 1914 yılına gelindiğinde dünyanın büyük bir kısmı sömürge yönetimi altındaydı.

I. Dünya Savaşında hiç bir cephede savaşı bırakmayan ama savaşta aynı safta yer aldığı ittifak devletlerinin mağlup olması sonucu mağlup sayılan Osmanlı Devleti, galip devletler ile Mondros Ateşkes Antlaşması'nı, 30 Ekim1918 tarihinde imzalamıştı.


Anadolunun Paylaşılması [değiştir]Ana madde: Sykes-Picot Antlaşması
Fransa ile İngiltere 9 Mayıs 1916’da Çarlık Rusyası'nın da onayı ile ikili bir antlaşma yaparak Ortadoğu’yu nasıl paylaşacaklarını belirlediler. 1917 Bolşevik İhtilali'nden sonra iktidara gelen Lenin antlaşmadan vazgeçmiş ve bu gizli anlaşmayı açıklamıştır. Bu antlaşma temelinde Irak ve Filistin İngiliz Mandası, Suriye, Lübnan da Fransız Mandası altına sokuldu. Antep, Maraş, Urfa da el değiştirerek Fransa’ya geçti.Fransızlar buralara yerleştikleri gibi Suriye ve Mısır’dan getirdikleri Ermenileri teşkilatlandırıp Türklere saldırtıyorlardı.


Mondrosun Sonuçları: [değiştir]Daha çok bilgi için: Mondros Mütarekesi, İstanbul'un İşgali, ve İzmir İşgali

KurtuluşsavaşıBu antlaşmanın 7. maddesi, galip devletlere istedikleri her yeri istedikleri zaman işgal etme hakkını tanıyordu. Böylelikle işgaller bu antlaşmanın arkasına sığınılarak yapılabilecekti. Mondros Ateşkes Andlaşması’nın koşullarına aykırı olarak İngilizler Musul, İskenderun, Kilis, Antep, Maraş ve Urfa’yı işgal ettiler. Fransızlar ise []], Mersin ve Osmaniye’yi işgal ettiler.

1: İngiliz ve Fransız ortaklaşa işgal bölgesi; İngiliz İşgalleri
2: Yunan işgal bölgesi; Yunan İşgalleri; Türk-Yunan Cephesi
3: İtalyan işgal bölgesi; İtalyan İşgalleri
4: Fransız işgal bölgesi; Fransız İşgalleri, Türk-Fransız Cephesi
5: Ermeni işgal bölgesi; Ermeni ve Gürcü İşgalleri; Türk-Ermeni Cephesi
6
biggrin.gif
oğukanistan gizli ordularının Kievli Ukrayna donanmalarıyla oluşturduğu Doğurayna Askeri Birliği(D.A.B)[[Doğukaistandan 1000000 asker,Ukraynadan 700 asker.

İşgallere Tepkiler [değiştir]Daha çok bilgi için: Milli Cemiyetler, Sultanahmet Mitingleri, Kuvayi Milliye, ve VI. Mehmet ve Kurtuluş Savaşı
İşgallere ilk tepki işgale uğrayan bölgelerde yaşayan halktan gelmişti. İzmir'de Hasan Tahsin işgale karşı ilk kurşunu atarak halkın bu haksız işgallere sessiz kalmayacağını göstermişti. Ege'de Yunanlılara, Güneydoğu'da Fransızlara, Karadeniz'de Pontusçu Rumlara karşı ilk karşı hareketler başlamış, bu hareketlere daha sonra Kuvay-i Milliye (Milli Kuvvetler) adı verilmişti.


Organizasyon Dönemi [değiştir]Bakınız--->Türk Kurtuluş Savaşı kronolojisi


Halk Hareketinin Düzenlenmesi [değiştir]Ana madde: Kurtuluş Savaşının Düzenlenmesi
Daha çok bilgi için: 19 Mayıs 1919, Amasya Genelgesi, Erzurum Kongresi, Balıkesir Kongresi, Alaşehir Kongresi, Sivas Kongresi, ve Amasya Protokolü
Atatürk dağınık olan yapılanmayı toparlamak için vatan genelinde bir birlik oluşumuna gidilmesinin ihtiyacına işaret eder. Böylece bir halk haraketi olan Kurtuluş Savaşının Düzenlenmesine başlanır.


Son Osmanlı Meclisi [değiştir]Daha çok bilgi için: Misak-ı Milli
12 Ocak 1920’de Osmanlı Meclis-i Mebusan son kez toplanır. Bu meclisin verdiği en önemli karar, taslakları Mustafa Kemal tarafından mebuslara Ankara’da verilen ve sonraları Misak-i Milli olarak adlandırılacak olan Ahd-ı Milliye (Ulusal And) 28 Ocak 1920’de kabul edildi.

Kısaca Misak-ı Milli (Ulusal And, Milli Yemin) Kars, Ardahan, Artvin için gerekirse yeniden oylama(plebisit) yapılacağını; Batı Trakya’nın durumu orada yaşayanlar tarafından saptanacağına ve Halifeliğin, İstanbul ve Marmara’nın güvenliği sağlanacak boğazlar ilgili devletlerle birlikte verilecek kararlarla çözümlendikten azınlıklar için istenen haklar sınırlarımız dışındaki Türklere de uygulanması koşuluyla kabul edilecek, kapitülasyonlara son verilecek ve Araplar ın çoğunlukta olduğu yerlerin geleceğine bölge halkının karar vereceği ifade edildi.

Meclisin ve İstanbul Hükümeti’nin çalışmalarından ve Anadolu’da artan direniş hareketlerinden rahatsızlık duyan İtilaf Devletleri 16 Mart 1920’de İstanbul’u işgal ettiler. Yunan birlikleri de Anadolu içlerine doğru ilerlemeye başladı. İstanbul’un işgalinden sonra tüm resmi dairelerin kontrolünün İtilaf Devletlerinin eline geçmesinden dolayı Meclis-i Mebusan'ın İşgal güçleri süngüsü altında alacağı kararların sağlıklı olmayacağı için padişah tarafından kapatılmış mebusların bundan böyle görevlerini Anadoludaki meclisde yürütmeleri istenmiştir. 68 milletvekili Anadoluya geçmeyi başarmış bir kısmı ise tutuklanarak Malta'ya sürülmüştür.


T.B.M.M.'nin açılması [değiştir](23 Nisan 1920) TBMM'nin açılması için hazırlıkların sürdürüldüğü günlerde, Damat Ferid Paşa yeniden sadrazam oldu. Kuvay-ı Milliye'ye karşı mücadeleye başladı. 10 Ağustos 1920'de imzalanan Sevr Antlaşması Türkler'e Anadolu'da küçük bir toprak parçası bırakıyordu. Türk halkı başlattığı milli mücadele ile bu antlaşmayı tamamen geçersiz kıldı. Fakat Avrupa Devletleri, bu antlaşmayı ağır ağır da olsa, parça parça da olsa ilerleyen yıllarda Türkler'e sindirerek kabul ettirme çalışmalarından vazgeçmediler.

Buna mukabil işgal hareketlerine girişerek Anadolu daki direniş hareketinin gücünü kırararak sevr in yumusatılmıs halını kabul ettırmeye calısdılar.M.Kemal ve arkadasları bu hareketın öncüleriydiler..öncel ikle bir geçici hükümet kurarark idareyi ele alıp bu milli hareketleri tek elden yöneterek başarıya ulaşma arzusundaydılar.bu amaçla 23 nisan 1920 de T.B.M.M açıldı..meclıs acılmasıyla bırlıkte ılk hareketlerıne basladı ve tum milli birlikleri kendi çatııs altında toplayarak düzenli ve talımlı bır ordu kurmaya gırıstı.anadolu'nun her yerınden mıllı kuvvetler akın akın gelerek bırlesıyorlardı. T.B.M.M nın en önemli özelliklerinden biride kuurcu meclis olması özelliğidir..va yasama yurutme yargı yetkılerını de kendınde toplayarak işlerın tek elden ve hızlı yuurtulmesıne olanak tanımıstır..


Hakimiyet Kurma Çalışmaları [değiştir]
Ayaklanmalar [değiştir]Ana madde: İç Cephe-Ayaklanmalar
Ulusal Bağımsızlık Savaşı boyunca Anadolu’nun çeşitli yerlerinde birçok ayaklanmalar çıkmıştır. Bu ayaklanmaların bir bölümü Türk topraklarını parçalayarak yeni bir devlet kurmayı amaçlayan, diğer bölümü ise, saltanat ve hilafete geleneksel ve dinsel bakımdan bağlı olanlarca çıkarılmış isyan hareketleridir. Hıyanet, kin ve taassubun yarattığı isyanların amacı; milli hareketi boğmaktır. Atatürk, öncelikle iç isyanların bastırılmasına, ülkede iç güvenliğin sağlanmasına son derece önem vermiştir. Bir yandan vatana ihanet yasası çıkarılırken, öbür yandan da iç isyanları bastırmada kullanılmak üzere Seyyar Jandarma Müfrezeleri kurulmuştur. Ayaklanmalar milli mücadeleyi geçiktirmiştir.


Güney Cephesi [değiştir]Daha çok bilgi için: Çukurova Savunması, Maraş Savunması, Urfa Savunması, Antep Savunması, ve Kaç-Kaç Olayı
Güney Cephesi olarak adlandırılan bu cephede Türk-Fransız Cephesi bulunmaktadır.Güney Cephesi 20 Ekim 1921 Ankara antlaşmasıyla kapanarak birlikler Batı Cephesine kaydırılmıştır.


Doğu Cephesi [değiştir]Daha çok bilgi için: Türk-Ermeni Cephesi ve Türk-Gürcü Cephesi
Doğu Cephesi olarak adlandırılan bu cephede Türk-Gürcü Cephesi ve Türk Ermeni Cephesi bulunmaktadır.


Batı Cephesi [değiştir]Ana madde: Türk-Yunan Cephesi

Süngü HücumuBatı Anadoluda ilk önce Kuvayı Milliye hareketi ile başlayan direniş düzenli ordunun kurulması ile büyük bir savaşa dönüştü.

Ayvacık'ın Yunan İşgalinden Kurtulması: Ayvacık İşgali

Ezine'nin Yunan İşgalinden Kurtulması: Ezine İşgali

Bu zafer, milletin kendine güven duygusunu yükseltmiş, milli kudret ve yeteneğin yeniden canlanmasını sağlamış ve Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin temeli, uygarlık yolunun en büyük köprüsü olmuştur.
Öldüğü sanılan ve mirası paylaşılmaya yeltenilen Türk milletinin yaşama hakkı ve yeteneği olduğu dünyaya kabul ettirilmiştir.
Bu zafer ile Misak-i Milli gerçekleştirilmiş, bütün düşmanlar topraklarımızdan atılmıştır.
Bu zafer, Mudanya Ateşkes antlaşması ile Lozan Konferansı’ndaki beklentilerimize esas teşkil etmiştir.
Büyük Taarruz ve Başkomutanlık Meydan Muharebesi ile Anadolu’nun sonsuza kadar Türk yurdu olarak kalacağı bütün dünyaya kanıtlanmıştır.

Barış Sağlama Çalışmaları [değiştir]Ana madde: Lozan Antlaşması
Daha çok Bilgi için: Moskova Antlaşması, Kars Antlaşması, Ankara Antlaşması, Gümrü Antlaşması.
İzmir’in kurtarılmasından sonra, Türk ordusu, Boğazlar, İstanbul ve Trakya’nın geri alınması için o tarafa yöneldi. Bunun üzerine İtilaf Devletleri ateşkes görüşmelerine başlama isteklerini TBMM’ne bildirdiler. 3 Ekim’de Mudanya’da başlayan ateşkes görüşmelerine Türk temsilcisi İsmet Paşa gönderilmiştir. Yunanistan görüşmelere katılmamış, sonradan Mudanya Mütarekesini imzalamıştır. Bu ateşkesten sonra çalışmalar Lozan’da toplanacak barış konferansının hazırlıkları üzerine yoğunlaştırılmıştır. Artık yeni Türk Devleti uluslararası hukukun ilkeleri içinde kendini ezmek isteyenlere karşı eşit haklarla onurlu bir devlet olarak konferans masasına oturacaktı. Misak-ı Milli ile belirlenen topraklar büyük ölçüde geri alınmış, ülke bütünlüğü sağlanmıştır. Lozan Antlaşması ile da uluslararası güvenceye bağlanacaktır.
 
Geri
Üst