Asyada Kurulan Türk Devletleri

Asya'da Kurulan Türk Devletleri
Asya'da Kurulan Türk Devletleri
ASYA HUN İMPARATORLUĞU

Türk dünyasının ilk devletidir
Türk devlet geleneğinin temeli kurulmuştur
MÖ 58’de iç çarpışmalar görülmüştür
48 ‘de Kuzey - Güney olarak ikiye ayrıldı
150 ‘de Kuzey Hun’lar Batı’ya göç etti
216’da Güney Hunlar Çin hakimiyetine girdi

GÖKTÜRK İMPARATORLUĞU

552’de Avarlar’ın yıkılması sonucu Bumin Kağan tarafından kuruldu
Merkez Ötüken
“ TÜRK” adıyla kurulan ilk devlet
582’de Doğu - Batı olarak ikiye ayrıldı
630’da Doğu , 659’da Batı Göktürk Çin hakimiyetine girdi

2GÖKTÜRKLER ( KUTLUK )

681’de Kutluk Kağan tarafından kuruldu
38 harfli Göktürk alfabesi icat edildi
Türk tarihinin ilk yazılı belgesi “ Orhun Abideleri” yapıldı
745’te Uygurlar tarafından yıkıldı

UYGUR DEVLETİ

745’te Kutluğ Bilge Kül Kağan tarafından kuruldu
Merkez Karabalasagun( Ordubalık)
İlk yerleşik Türk devletidir
Gök tanrı inancı ve Uzakdoğu dinleri de yayılmıştır
751 Talas Savaşı’ndan sonra İslamiyet ile tanıştılar
Karluk ,Yağma, Çiğil İslamiyeti kabul eden ilk Türk boyları
18 harfli Uygur alfabesini kullandılar
Kırgızlar tarafından yıkılmıştır

KIRGIZLAR

840’ta Ötüken’de kuruldu
Günümüze ulaşan “Manas” destanı tarihi belge niteliği taşır
Moğollar tarafından yıkılmıştır

SİBİRLER

Volga ‘dan Kafkaslara kadar uzanan bölgede 6yy da kuruldu
Bugünkü Sibirya adını buradan alır
Avarlar tarafından yıkılmıştır

AVARLAR

Göktürklerin baskısıyla bugünkü Macar topraklarına yerleştiler
Sasaniler ile işbirliği yaparak İstanbul’u kuşatmışlardır
İstanbul’u kuşatan ilk Türk boyu
845’te franklar tarafından yıkılmıştır

TÜRGİŞLER

Merkezi Balasagun olup Türkistan’da kuruldu
Emevilerle mücadele etmişlerdir
İlk para basan Türk devletidir
Karluklular tarafından yıkılmıştır

HAZARLAR

Kafkaslar da kurulmuştur
Hazar Denizi adını buradan almıştır
İslamiyet’ in Kafkaslara yayılmasını engelle mişlerdir
Yönetici kesim Musevi, halk arasında ise her dinden insan görülmüştür
Müslümanlarla mücadele etmişlerdir

KARLUKLAR

Talas savaşından sonra İslamiyeti kabul eden ilk Türk boyu
Karahanlı devletinin etnik temelini oluşturmuşlardır

BULGARLAR

Göktürklerin yıkılmasından sonra kurulmuştur
Hazarların baskısıyla Tuna ve İtil-Volga Bulgarları olarak ikiye ayrılmıştır
Tuna Bulgarları Hıristiyanlığı kabul ederek Slavlar içinde eriyip yok olmuşlardır

İtil-Volga Bulgarları Müslüman tüccarların etkisiyle İslamiyeti resmi din olarak kabul edip benliklerini koruyabilmişlerdir
1237’de Moğollar tarafından yıkılmalarına rağmen bugün de Kazan Türkleri adıyla yaşamaktadır

MACARLAR

Peçenek baskısı sonucu Ural-İtil’den bugünkü Macaristan’a yerleşmişlerdir
Hıristiyanlığı benimsediklerinden Türk ırkının özelliğini koruyamamıştır
Türk tarihi ile ilgili araştırmalar yapan “Budapeşte Türkoloji Enstitüsü”nü kurmuşlardır

PEÇENEKLER

Oğuzların baskısıyla Aral Gölü civarında Karadeniz’in kuzeyine gelmişlerdir
Slavlarla mücadele etmiş ve bağımsız bir devlet kuramamışlar
11yy da Bizans egemenliğine girerek paralı asker olarak görev yapmışlardır
1071’de Malazgirt Savaşında Büyük Selçuklularla birleşmişlerdir

OĞUZLAR(UZLAR)

En kalabalık Türk Boyudur
Orta Asya’da kalan kolu Selçuklu ve Osmanlı gibi önemli devletler kurmuşlardır
Küçük bir bölümü ise Balkanlara gelerek devlet kuramamış ancak Bizans ordusunda ücretli olarak görev yapmışlardır
1071 Malazgirt savaşında Büyük Selçuklularla birleşmiştir

KIPÇAKLAR(KUMANLAR)

Türk ırkının fiziki olarak en güzel boyudur
Dede Korkut Destanı’na konu olmuşlardır
Moğolların Türkleşmesinde etkili olmuştur
1239’da Moğol ve Bizans etkisi ile yıkılmışlardır

AKHUNLAR(EFTALİTLER)

Kuzey Hunların soyundandır
Çin hakimiyetini kabul etmeyip Göktürk-Sasani toprakları arasında kuruldu
Göktürk ve Sasani saldırılarıyla 567’de yıkılmıştır
MÜSLÜMAN TÜRK DEVLETLERİ
KARAHANLI DEVLETİ
Bilge Kül Kadir Han tarafından merkez Balasagun olmak üzere 840’da kuruldu
Karluk,Yağma,Çiğil boyları etnik temeli oluşturur
İlk kervansaray örnekleri görülür