Bilgisayar Alırken Dikkat Edilmesi Gerekenler

1.AMAÇ BELİRLENMELİ

Öncelikle bilgisayarı hangi amaçla aldığınız veya ihtiyacınızı doğru tespit etmeniz önemli…Oyun oynanan bilgisayarlarda daha kolay ısınma sorunu olur ve laptop kolay bozulur. Oynamayan uzun yıllar kullanabilir…Eğer almayı düşündüğünüz laptop, oyun da oynanak istediğiniz performansı yüksek bir makineyse hiç almayın. Böyle bir laptopa 2000-3000 lira ödeyip sırtınızda hamal gibi taşımak yerine aynı paraya 22 inç LCD ekran, 4 çekirdekli işlemci ile her oyunu açabilen yüksek performanslı bir masaüstü bilgisayar ve bir adet netbook kombinasyonuna giderseniz çok daha mutlu bir insan olursunuz. Yapacağınız bu tercih size yüksek performans ve sırt ağrılarından kurtuluş olarak geri dönecektir.1

2.BİLGİSAYAR PARÇALARI
2.1.ANAKART
Anakartı seçmek, iyi bir anakart almak önemli…Adı üstünde ANA kart. Chipseti INTEL, VIA veya SIS olabiliyor. INTEL’i tercih edin.
Müzik dinleme hastası değilseniz ses chip’i onboard ( yani anakart üzerinde entegre ) olan anakart modellerini tercih edebilirsiniz. Eğer yüksek seviyede müzikle ilgileniyorsanız ayrıca ses kartı almanız gerekecek…
Anakartınızın USB girişleri fazla olmasında yarar var…

Eğer kendinize güveniyorsanız ve bilgisayarı siz toplayacaksanız ( Masaüstü için geçerli ) , İşlemci FSB2 hızı ile anakart FSB hızı ya aynı olmalıdır, ya da anakart daha hızlı olmalıdır.
Daha anlaşılır bir ifade ile işlemci ve anakartın konuşma hızları eşit olmalıdır…
2.2.EKRAN KARTI
Ekran kartı en çok pazarlama hilesi dönen parçalardan biri…Sebep: Cehalet…
Ekran Kartı Konusununda Ekran Kartı nasıl seçilir diye bir bölüm oluşurmayı düşünüyorum…Kısace geçelim derseniz,
Ekran kartı NVidia olmalı eğer yoksa ATİ. Eğer bilgisayar oyunu oynamayacaksanız paylaşımlı olabilir, fakat oyun bilgisayarı olacaksa paylaşımsız bellekli olmalıdır.
Ekran kartı alırken belleğin yanında GPU’ya da önem verin. GPU ekran kartının işlemcisidir. Anakartın işlemcisi CPU ise ekran kartının işlemcisi de GPU ‘dur gibi düşünebilirsiniz.


2.3 RAM

En az iki ram slot’u olması tavsiye edilir. 8 GB’ı desteklesin... ( Destek başka slot başka )
Gelecekte burası 16GB 32 GB desteklesin diye artar…Desteklesin derken şimdilik 2 GB size yeter…Hatta sadece internete giriyorsanız 1 GB bile yetebilir fakat ilerde sorun çıkartır benden demesi…DDR 3 olmasında fayda var. Şunu belirtelim RAM hızınız ile anakart hızınız birbirine UYUMLU olmalı…Biri daha hızlı diğeri daha yavaş olmamamlı…Ayrıca DDR2 ram slotunuz varsa oraya DDR3 ram takamazsınız…Ram Slot Türlerinden Bazıları Şunlar: SD,DDR,DDR2,DDR3

2.4 İŞLEMCİ

Core 2 Duo’lar, 64 bitler, 32 bitler, piyasada istemediğin kadar işlemci var. INTEL var AMD var…Size tavsiyem fiyat / performans oranlarına internette bakarak bir kıyaslama yapmak ve size uygun işlemci modelini seçmek…Anakart kısmında da belirtildiği gibi işlemci FSB hızı ile anakart FSB hızı birbiri ile uyumlu olmaldır. Eğer bilgisayarı siz topluyorsanız ( ki çoğu yerde bu dille anlatıyorum ) İşlemci alırken anakart soket tipine uygun olup olmadığını kontrol edin…


2.5 HARDDİSK
Harddisk’lerde arayacağınız iki özellik: Kapasite (GB türünden) ve hız ( RPM türünden ) olmalıdır. Mesela 1 TB’lık iki harddiskten 7200 RPM dönme hızıyla çalışanı 5400 RPM dönme hızıyla çalışanından daha hızlıdır. RPM Route Per Minute, yani dakikada okuyucu kafanın dönüş sayısıdır. Fakat 7200 RPM’li olan harddiskin dezavantajı ne olabilir: Daha çok ses çıkarabilir ( kontrol edin ) ve daha fazla elektrik yiyebilir bu da pil ömrünü etkiler. ( Özellikle laptoplarda )
Ayrıca oyun çok oynanacaksa bilgisayarda kapasitenin büyük olmasında yarar var zira günümüzde en basit oyun bile 1-2 GB yer kaplıyor…Film arşivi yapacaksanız yine aynı şekilde…Fakat bilgilerinizi uzun vadede korumak için belirli aralıklarla ( Mesela 3 ayda 1 ) DVD’ye veya o zamanın teknolojisi neyse ( FLASH- BLURAY ) saklamanızda fayda var…
Harddiskler mekanik çalıştıklarından bilgisayarın en kolay bozulabilen parçalarıdır.


3. MONİTÖRÜ SEÇMEK


Monitör, ekran , en önemli konu göz sağlığı açısından. LCD monitörler PLASMA ve CRT (tüplü) mönitörlere göre daha sağlıklı…LCD tercih sebebidir. Ekran en az 9 inç olmalı, daha küçük ekranlar gözü bozabilir. Ayrıca ekranda ( laptop veya lcd monitör ekranı fark etmez ) ölü pixel olup olmadığına dikkat edin. Ayrıca laptop alıyorsanız parlak ekran olmasında fayda var…Ekrana 90 dereceden 120 dereceye kadar farklı açılardan bakın…Görüntü farklı açılardan da görülebiliyor mu…Ayrıca parlak ekranın bir dezavantajı olabilir, odanızı gözünüze yansıtabilir…

Göz sağlığı en önemli konudur...LCD plazmadan, plazma da CRT'den daha sağlıklıdır...
Ekran'da ölü pixel olmamalı
Ekrana Farklı Açılardan Bakın...Aynı netik korunuyor mu?

Taşınabilir bilgisayarlarda ağırlık ve ekran doğru orantılıdır. Ekran boyutu arttıkça ağırlık artar, azaldıkça netbook’a doğru yaklaştıkça taşınabilirlik artar…Özellikle taşınabilir bilgisayar alıyorsanız ağırlığı hesaplarken çantanız, adaptörünüz ve diğer aksesuarları da hesaba katın çünkü bunların hepsi birlikte taşınıyor…

4. KLAVYE VE DİĞER GİRİŞ ÇIKIŞ CİHAZLARINI SEÇMEK

4.1 KLAVYE
Tuşların ele uygunluğu, tuşların yeri, Q klavye veya F klavye olması, TouchPad’ in kullanılabilirliği önemli…Bunları denemekte fayda var…Özellikle Teknosa, Gold, Bimex gibi marketlerde deneyin, nerden alırsanız alın…
Bilgisayarı sayılarla kullanmazsınız, çevre birimleri ile kullanırsınız. Muhasebede kullanılacaksa ve fazla taşınmayacaksa klavyede NUMPAD olmasında fayda var…NUMPAD sayesinde daha hızlı sayı girişleri yapmak mümkünken küçük bir dezavantaj olarak ağırlık artıyor, taşınabilirlik artıyor…
İhtiyaca göre ses açma, kısma , şarkı atlama tuşlu kullanışlı olabiliyorken Web Browser’ı açma tuşu pek kullanılmıyor...
Enter tuşunun dikine yüksek olması önemli. ( Shift gibi enine değil boyuna ) Backspace tuşu çok küçük olmamalı, çünkü çok sık kullanılıyor…

4.2 GİRİŞ-ÇIKIŞLAR
Çevre cihazlarını çok sık bağlıyorsanız bilgisayarınıza en az 3 USB girişi olmasında fayda var…1 firewire de mutlaka olmalı…Kart okuyucu ( SD, MMC, MS, PRO, XD ) 7 in 1 Card Reader ya da Multi Card Reader gibi özellikler önemli. Neden mi? Cep telefonunuzun veya fotoğraf makinenizin kartını rahatlıkla bilgisayara okutabilirsiniz ve hayatınıza güzellik katar bu…değil mi?

Entegre kamera mutlaka olsun. 2 MP yeterli. Daha yüksek çözünürlüklerde iletim hızı düşüyor, gerek yok yani…
Fan sağda olmamalı ( solaksanız solda olmamalı ) Bu özellikle laptoplar için geçerli…Mouse kullanırken elinizin yanması sizi bilgisayardan soğutabilir…
Fan altta olmamalı. Bazı laptop modellerinde fanın hava aldığı deliği alta koyuyorlar ve tabiî ki bilgisayar hava alamıyor ısınıyor ve bozuluyor, tam bir mühendislik rezaleti yani…Dikkat
Wi-Fi kartı 4965 a/g/n ‘yi desteklesin.
Televizyon ekranına görüntüyü aktarmak için TV çıkışı olabilir. Yeni nesil televizyonunuz varsa DVİ veya HDMİ çıkışları mutlaka olmalı…( Tabi tv-bilgisayar bağlantısı kuracaksanız )
Bluetooth olmazsa olmazdır.
802.11 g protokolü olmazsa olmazdır.
Dizüstü bilgisayarlarda ses çıkışı önemli. Bazı taşınabilir bilgisayarların sesi fazla çıkmıyor ve insanı sinir edebiliyor..
Optik sürücüyü de bir giriş çıkış aygıtı sayacak olursak onla ilgili tavsiyem de SATA2 veri yoluna sahip olması, tabi anakartınız destekliyorsa…

5. LAPTOP PİLLERİ

Eğer alacağınız bilgisayar bir laptop değilse bu kısmı pas geçebilirsiniz.
İhtiyaca göre bilgisayarı alırken yedek pil alabilirsiniz. ( Not: Bu yedek pilleri hiç kullanmasanız bile belirli bir raf ömürleri var )
Pil ömrü 5 saat veya üzerinde olmalı. Pilin kaç hücreli olduğu hem boyutunu hem de pil ömrünü belirler. 6,8,10,12 hücreli piller var, ihtiyaca ve taşınabilirliğe göre tercihi siz yapın…Uyarı : Firmalar pil ömrünü 8 saat 10 saat gibi verebiliyor, inanmayın, bunlar ideal koşullar içindir, siz bu sayıyı en az 2’ye bölün…Unutmayın ticaret 100’dür 50’si kandırmacadır.Kabahat kandıranın değil kandırılanındır. Kapitalist sistem böyledir dostlarım....Acı ama gerçek…Cahil olmayın ki mazlum olmayasınız….

7. GARANTİ VE BOZULMA

Önce Garanti konusunu konuşalım

Bazı kaliteli ithalatçı firmalar seri numarasına göre garanti takibi yapıyorlar, garanti belgesi istemiyorlar…Evet böyle dürüst firmalar var…
Evde çocuk varsa veya sakarsanız bilgisayarı kesinlikle sigortalatın. 50 lira vererek 200 lirayı kurtarıyor olabilirsiniz. Özellikle dizüstü bilgisayarın üzerine sıvı dökülme ihtimali azımsanmamalı…
Linux kullanacaksanız donanıma uygun sürücüleri bulabileceğinizden emin olun.
İşletim sistemini paranızla dürüstçe satın almak yani OS lisansı almak önemli…Milli Ekonomi boyutundan olaya bakarsak ta şöyle oluyor, herkes OS lisansı alsa dışarı çıkacak onlarca milyar dolar var, müstemleke oluruz hafizanallah..sahte kullanın mı diyelim…Hayır…Devlet bu soruna çare bulmalı…
Yakınlarınıza bilgisayar alırken veya aldırırken dikkat edin. Adam sizin köleniz değil, bilgisayarı topladı diye zırt pırt adamın başının etini yemeyin. Toplayan arkadaşlara veya yakınlarına bilgisayar alanlara da tavsiyem şu : “Ben sana bilgisayar almam, seni bilgilendiririm. Sen bir bireysin. Dediklerimi tartarsın, kendi bilgisayarını kendin alırsın deyin..” İlk güruh bilgisayar aldırmak değil bilgi almak amacında olmalı, ikinci güruh ( yani toplayan gariban yakınlar ise ) bilgisayar alan değil, bilgisayar alımı konusunda fikir veren bir pozisyonda olmalı. Herkes bir bireydir..

İkinci el laptop alınacaksa, satıcı ile en az 1 aylık garanti üzerinde anlaşın arkadaşlar...Bu ikinci el konusu uzmanlık ister…Dikkatli olun…Bu konuyu ayrıca araştırın…

Şimdi de Bozulma konusan bir göz atalım

İşlemci , ram önemli fakat arızalar bunlardan gelmez. Anakarttan gelir. Sony Vaio ve Dell’in iyi anakartları var. Bozulmanın önüne geçmek için anakartı iyi seçmek gerekir.

Apple’da bir özellik var. Laptop prize takılıyken kabloya değdiğinizde, bilgisayar masanın üstünden yere çakılmıyor. Mıknatıs çıkıyor…Bu teknoloji sayesinde düşmelerin önüne bir nebze geçilebiliyor..Güzel bir özellik, fakat Apple tavsiye etmiyorum ben…Apple’ın bu özelliğini tavsiye ediyorum…

Oyun oynamak için laptop almayın. Alacaksanız harici fan sistemi ( +100 lira ) alabilirsiniz. Yoksa laptop yarım saatte bile yanabilir. Garanti ile değişir.Tabi fanın sessiz olması önemli.

Laptop’ları çalışır vaziyette taşımak risklidir. Önce kapatın, sonra taşıyın.

Vista’lı laptop alırken XP sürücülerinin bulunduğu bir CD var mı yok mu kontrol edin.

Topraklanmamış priz kullanırsanız bilgisayarınız statik elektrik yüzünden bozulabilir. Topraklı priz kullanın.

Gelişmiş bir ekran kartınız varsa güçlü bir güç kaynağınız olsun ( 500 Watt gibi, tabi o zamanın piyasasına göre bu watt değeri yükselecektir. ) Güç kaynağı işlemcinin kendisinden talep ettiği gücü veremezse işlemciniz ( ekran kartı GPUsu veya CPU ) yanabilir veya bilgisayar RESET atabilir. Bunları yaşamamak için kasa’daki güç kaynağının da önemli olduğunu artık anladınız.

RAM’ i statik elektrikten koruyun. RAM’ler hassas parçalardır. RAM’e dokunmadan önce ellerlinizi yıkayarak veya bir metale değerek kendinizi topraklayabilirsiniz.

Eğer bilgisayarı siz topluyorsanız montaj aşaması önemli. Kısaca bir örnek verelim : CPU ile fanın arasına termal macun sürmeyi unutursanız CPU yanabilir.

Bunlar da bilgisayarınız bozulmadan önce bozulmaya engellemek için ihtiyacınıza göre bilmeniz gereken konulardı.

8.FİYAT / PERFORMANS ORANI ve BİLGİSAYARI SATIN ALIYORUZ

Bir teoreme göre iyi bir masaüstü bilgisayar her zaman 600-850 dolar, iyi bir laptop ta 800-1000 dolar civarındadır her zaman ve her sene…Zamandan bağımsız olarak yani…Piyasaki en yaygın modelin en ucuz cep telefonu her zaman 100-150 lira arasındadır. Yıllar geçer bu fiyatlar değişmez…Şimdi gelelim alım işleminde dikkat edilecek bazı konulara…

Laptop’u açılmamış kutusunda, aksesuarları, kitapları, sürücüleri ve garanti belgesiyle alınız…

Kampanya veya indirim demek “eski teknolojiyi elinden çıkarmaya çalışmak” demektir

Laptop’larda ekranla klavyeyi ayıran menteşeler önemli. Alacağınız markanın 1 sene kullanılmışına bakabilir ve fikir alabilirsiniz.

Dokunmadan internetten almak kesinlikle enayiliktir. Alanlar dombilidir.

Vista için ayrı XP için ayrı sürücülerin bulunduğu CD ‘lerin varlığından emin olun…Sonra yalvar yakar alamazsınız bunları…

İşletim sisteminiz lisanslı olsun…( Not: Milli Ekonomiye zarar verir lisanslı işletim sistemi kanaatindeyim, devlet bu soruna çara bulmalı, sahte yazılım kullanın diye tavsiye mi veriyim milli ekonomiyi kurtaracağız diye…ne biliym!!!)

9.YÜKSELTME veya UPGRADE

Bu yükseltme konusu masaüstü bilgisayarlarda daha az sorun olur da, laptop’larda daha bir incelenmesi gerekir…Laptop’a yönelik olarak bir iki özet vereceğim :

İşlemci ve Ekran kartı upgrade yapılabiliyor mu? Bunu sorun.
Anakartın üretici sitesinde desteklenen RAM modelleri yazar. Bunlara bakarak uygun RAM’i alıp upgrade yapabilirsiniz.

PCI yuvalarının fazla olması ( masaüstü bilgisayarlar için ) ileride upgrade için avantaj sağlar…Laptoplarda da EXPRESS CARD ile laptopa harici kartlar takılabiliyor…EXPRESS CARD girişi önemli olabiliyor…

Laptop veya Netbook RAM eşi aramamalı. Bunu sorun. Yani büyüğünü görüp küçüğü tanımazlık etmemeli…Bazı laptoplar tutturtuyor illa ki 2 ram takılacaksa ikisi de aynı boyutta olsun diye…

Bilgi için teşekkürler.