1
EXE RANK
0qzz
Fexe Kullanıcısı
Kısaltma; bir kelime, terim veya özel adın içerdiği harflerden biri veya
birkaçı ile daha kısa olarak ifade edilmesi ve sembolleştirilmesidir. Yapılan
kısaltmaların benimsenmesi, yaygınlaşması ve herkes tarafından anlaşılması
gerekir.
AA, AB, ABD, age., AGİK, AIDS, aids, AKM, Alb., Alm., anat., AOÇ, AP, APS,
Apt., Ar., Ar. Gör., ark., Asb., ASELSAN, Asist., ASKİ, AŞTİ, AT, Atğm., ATO,
AÜ, AÜ, AÜ, Av., B (batı), B. (bay), bağ., BAĞ-KUR, BBC, BCG, BDT, bk.
(bakınız), BM, Bn. (bayan), BOTAŞ, Bşk., C. (cilt), DGM, dm, EKG, ed.
(edebiyat), FIFA, Fr., g, GAP, gr, HABITAT, Hz., İETT, KBB, km, l, m, Mah.,
MKE, No. veya Nu., öl., sn (saniye), TIR, TL, yy., zool.
- Kurum, kuruluş, müessese, makam, üniversite adlarının kısaltmalarında bütün
harfler büyüktür. Harfler arasına nokta koymaya gerek yoktur.
TRT, TBMM, İTÜ, DSİ, TDK, TTK, MEB, AÜ DTCF, DAÜ, D, B, K, G, KB, GB, KD, GD
(son sekizi yön adı)
Bu kısaltmalardan sonra gelen çekim ekleri kesme ile ayrılır. Ekler son harfin
okunuşuna göre belirlenir; kelimenin uzun şeklinin okunuşuna göre değil:
MEB'e, TBMM'nin, DTCD'ne değil DTCF'ye, İTÜ'nden değil İTÜ'den
]Bazı kısaltmalar da kelime gibi oluşturulmuştur.
ASELSAN, BOTAŞ, İLESAM, SEKA, TÖMER, TEDAŞ
Bunlara getirilen ekler de düz okunuşa göre belirlenir:
ASELSAN'da, BOTAŞ'a, İLESAM'ın, SEKA'nın, TÖMER'den, TEDAŞ'ta
]Nokta kullanılan kısaltmalar da vardır. Bunlardan sonra getirilen ekler
kesmeyle ayrılmaz:
K.K.K., M.Ö., M.S., P.K., T.C.
- Özel isim veya unvan olan bir kelime birkaç harfle kısaltılıyorsa yalnız ilk
harf büyük yazılır.
Prof., İst., Doç., Dr., Av., Alb., Gen.
Alm. (Almanca), İng., Kocatepe Mah., Güniz Sok.
Bu kısaltmalara ek getirilirken kelimenin uzun şeklinin okunuşu esas alınır;
ekler kesmeyle ayrılmaz:
İst.da, Alm.yı, İng.ye
- Özel isim olmayan kelimelerin kısaltması küçük harfle başlar.
C. (cilt), s. (sayfa), bkz.(bakınız), vb. (ve benzeri), vs. (ve saire), is.
(isim), sf. (sıfat), hz. (hazırlayan), çev. (çeviren), ed. (edebiyat), fiz.
(fizik), kim. (kimya)
Bu kısaltmalara ek getirilirken kelimenin uzun şeklinin okunuşu esas alınır;
ekler kesmeyle ayrılmaz:
vb.leri, vs.den, is.ler, sf.lar, hz.da, çev.e, ed.ı, fiz.le, kim.da
-Elementlerin ve ölçülerin kısaltmalarında nokta kullanılmaz:
C, Ca, Fe, m, mm, cm, km, g, kg, l, mg...
Bu kısaltmalara ek getirilirken kelimenin uzun şeklinin okunuşu esas alınır;
ekler nokta kullanılmadığı için kesmeyle ayrılır:
m'ye, mm'de, cm'yi, km'ye, g'dan, kg'dan, l'de, mg'ı
-Sert sessizle biten kısaltmalara ünlüyle başlayan ek getirildiğinde okunuşta
sondaki sert ünsüz yumuşamaz:
AGİK'in (agiğin değil agikin), TÜBİTAK'a (tübitağa değil tübitaka)
Ancak "birlik" kelimesiyle kurulan kısaltmalarda yumuşama görülür:
ÇUKOBİRLİK'e (çukobirliğe)
birkaçı ile daha kısa olarak ifade edilmesi ve sembolleştirilmesidir. Yapılan
kısaltmaların benimsenmesi, yaygınlaşması ve herkes tarafından anlaşılması
gerekir.
AA, AB, ABD, age., AGİK, AIDS, aids, AKM, Alb., Alm., anat., AOÇ, AP, APS,
Apt., Ar., Ar. Gör., ark., Asb., ASELSAN, Asist., ASKİ, AŞTİ, AT, Atğm., ATO,
AÜ, AÜ, AÜ, Av., B (batı), B. (bay), bağ., BAĞ-KUR, BBC, BCG, BDT, bk.
(bakınız), BM, Bn. (bayan), BOTAŞ, Bşk., C. (cilt), DGM, dm, EKG, ed.
(edebiyat), FIFA, Fr., g, GAP, gr, HABITAT, Hz., İETT, KBB, km, l, m, Mah.,
MKE, No. veya Nu., öl., sn (saniye), TIR, TL, yy., zool.
- Kurum, kuruluş, müessese, makam, üniversite adlarının kısaltmalarında bütün
harfler büyüktür. Harfler arasına nokta koymaya gerek yoktur.
TRT, TBMM, İTÜ, DSİ, TDK, TTK, MEB, AÜ DTCF, DAÜ, D, B, K, G, KB, GB, KD, GD
(son sekizi yön adı)
Bu kısaltmalardan sonra gelen çekim ekleri kesme ile ayrılır. Ekler son harfin
okunuşuna göre belirlenir; kelimenin uzun şeklinin okunuşuna göre değil:
MEB'e, TBMM'nin, DTCD'ne değil DTCF'ye, İTÜ'nden değil İTÜ'den
]Bazı kısaltmalar da kelime gibi oluşturulmuştur.
ASELSAN, BOTAŞ, İLESAM, SEKA, TÖMER, TEDAŞ
Bunlara getirilen ekler de düz okunuşa göre belirlenir:
ASELSAN'da, BOTAŞ'a, İLESAM'ın, SEKA'nın, TÖMER'den, TEDAŞ'ta
]Nokta kullanılan kısaltmalar da vardır. Bunlardan sonra getirilen ekler
kesmeyle ayrılmaz:
K.K.K., M.Ö., M.S., P.K., T.C.
- Özel isim veya unvan olan bir kelime birkaç harfle kısaltılıyorsa yalnız ilk
harf büyük yazılır.
Prof., İst., Doç., Dr., Av., Alb., Gen.
Alm. (Almanca), İng., Kocatepe Mah., Güniz Sok.
Bu kısaltmalara ek getirilirken kelimenin uzun şeklinin okunuşu esas alınır;
ekler kesmeyle ayrılmaz:
İst.da, Alm.yı, İng.ye
- Özel isim olmayan kelimelerin kısaltması küçük harfle başlar.
C. (cilt), s. (sayfa), bkz.(bakınız), vb. (ve benzeri), vs. (ve saire), is.
(isim), sf. (sıfat), hz. (hazırlayan), çev. (çeviren), ed. (edebiyat), fiz.
(fizik), kim. (kimya)
Bu kısaltmalara ek getirilirken kelimenin uzun şeklinin okunuşu esas alınır;
ekler kesmeyle ayrılmaz:
vb.leri, vs.den, is.ler, sf.lar, hz.da, çev.e, ed.ı, fiz.le, kim.da
-Elementlerin ve ölçülerin kısaltmalarında nokta kullanılmaz:
C, Ca, Fe, m, mm, cm, km, g, kg, l, mg...
Bu kısaltmalara ek getirilirken kelimenin uzun şeklinin okunuşu esas alınır;
ekler nokta kullanılmadığı için kesmeyle ayrılır:
m'ye, mm'de, cm'yi, km'ye, g'dan, kg'dan, l'de, mg'ı
-Sert sessizle biten kısaltmalara ünlüyle başlayan ek getirildiğinde okunuşta
sondaki sert ünsüz yumuşamaz:
AGİK'in (agiğin değil agikin), TÜBİTAK'a (tübitağa değil tübitaka)
Ancak "birlik" kelimesiyle kurulan kısaltmalarda yumuşama görülür:
ÇUKOBİRLİK'e (çukobirliğe)